In dit voorbeeld gaan we op zoek naar de inschrijving in het militieregister van Joannes Baptista Marinus in het Stadsarchief Turnhout.
Joannes Baptista Marinus werd voor de lichting van 1889 in de gemeente Turnhout ingeschreven met lotingsnummer 156. Aan de hand van het 5-stappenplan laten we zien hoe je aan de gewenste informatie kan komen. Hiertoe hebben we alles weer per stap uitgewerkt.
Stap 1: Wat wil ik weten?
Op de website van FamilySearch hebben we in de huwelijksbijlagen van Baarle-Hertog gevonden dat Joannes Baptista Marinus voor de lichting van 1889 in de gemeente Turnhout ingeschreven werd. Hij kreeg lotingsnummer 156 toebedeeld((Bekijk de originele akte van FamilySearch)). Nu willen we graag weten of er nog meer informatie over zijn vervulling van de militaire dienstplicht te vinden is.
Stap 2: In wat voor archiefstuk vind ik dat?
Het eerstvolgende dat we ons moeten afvragen is in wat voor type of soort archiefstuk we dit kunnen achterhalen. In dit geval spreekt dat voor de gemiddelde onderzoeker wel voor zich. Deze informatie vind je in de militieregisters van de gemeente Turnhout.
Stap 3: Waar vind ik deze archiefstukken?
Nu we weten dat we eventuele aanvullende informatie over zijn militaire dienstplicht in de militieregisters van Turnhout kunnen vinden, moeten we er achter komen waar deze bewaard worden. In de tabel van Belgische archiefinstellingen in ons 5-stappenplan (zie onder) lezen we dat de archieven van gemeentebesturen meestal bij het Rijksarchief in België bewaard worden, maar dat er ook lokale uitzonderingen zijn. In dit geval is de stad Turnhout zo’n uitzondering, laten we daar dan verder zoeken.
Archiefinstellingen in België
Soort archiefinstelling | Soort archiefstukken | Archiefinstellingen |
Rijksarchief in België | Archiefstukken met (inter)nationale, provinciale en gemeentelijke thema’s: het gemeentebestuur (de burgerlijke stand, militieregisters, volksgezondheid, openbare orde, politie), het provinciebestuur (enkel stukken van meer dan 30 jaar oud), het waterschapsbestuur, de rechtspraak, het kadaster, archieven van parochies en kerkgemeenten | Rijksarchief in België |
Provinciaal archief | Archiefstukken met provinciale thema’s (voor zover niet bij het rijksarchief ondergebracht): het provinciebestuur, het gemeentebestuur (enkel van West-Vlaamse gemeenten) | |
Stadsarchief | Archiefstukken met gemeentelijke thema’s (voor zover niet bij het rijksarchief ondergebracht): het gemeentebestuur (de burgerlijke stand, militieregisters, volksgezondheid, openbare orde, politie), verenigings- en persoonsarchieven, archieven van parochies en kerkgemeenten | O.a. Stadsarchief Mechelen, Stadsarchief Gent, Trezoor, Stadsarchief Hasselt, Den Ast, Stadsarchief Turnhout |
Stap 4: Hoe vind ik deze archiefstukken?
Op de site van het Stadsarchief Turnhout gaan we bij “Wat vind je bij ons” naar “Stedelijke en privéarchieven“.
Hier lezen we dat we de inventarissen (ook genoemd “toegangen“) van onder meer het gemeentebestuur kunnen inzien via de website van Archiefbank Kempen. Vanzelfsprekend gaan we dan ook naar deze site.
Vervolgens moeten we op de site van Archiefbank Kempen zoeken naar toegangen (ook “archievenoverzicht” genoemd). Deze pagina vinden we op de hoofdpagina onder de knop in het linker menu “Archievenoverzicht”.
Als we eenmaal op de pagina “Archievenoverzicht” zijn aanbeland, klikken we onder het kopje “Overheidsarchieven vanaf 1794” de link “Gemeente- en stadsbesturen” aan.
Deze brengt waarop alle toegangen op de archieven van (voormalige) gemeentebesturen te vinden zijn binnen het werkgebied van Archiefbank Kempen.
Op deze nieuwe pagina zoeken we onderaan bij de resultaten op “Gemeente- en stadsarchief vanaf 1794” naar de toegang “Stad Turnhout (Archief van de)“, die we op pagina 2 vinden.
Hier gaan we de toegang naar de militieregisters zoeken.
– We klikken in het linkermenu “18 more…” verder open,
– en selecteren de rubriek “3.03 – Militie en burgerwacht“,
– daarna op “3.03.01 Nationale Militie (Stukken betreffende de medeorganisatie van de)“,
– dan op de rubriek “1830-1923“,
– daarna op “3.3 – Inschrijvingsregisters” (omdat er naast militieregisters ook alfabetische lijsten e.a. bronnen bestaan, en wij specifiek op zoek zijn naar de militieregisters),
– nu klikken we op de knop “23 more…” naar de inschrijvingsregisters voor het jaar 1889 (mouse over). Deze vinden we onder nummer 239#319. Dit is het inventarisnummer dat de militieregisters voor het jaar 1889 bevat en welke we dus moeten gaan raadplegen.
Stap 5: Hoe raadpleeg ik deze archiefstukken?
Helaas is het betreffende inventarisnummer nog niet digitaal raadpleegbaar. Ook bestaat er geen mogelijkheid om de archiefstukken op verzoek te laten digitaliseren. We zullen het betreffende inventarisnummer dus in de studiezaal van het Stadsarchief Turnhout moeten raadplegen.
In Archiefbank Kempen bestaat geen digitale reserveringsmogelijkheid, dus zullen we het Stadsarchief Turnhout moeten bezoeken. Noteer het nummer van de toegang, het inventarisnummer en uiteraard wat je in deze archiefstukken wil gaan opzoeken: de inschrijving van Joannes Baptista Marinus in het militieregister van Turnhout voor het jaar 1889.
In het archief
Zodra je in het Stadsarchief Turnhout bent, zal een medewerker jou de weg naar de studiezaal wijzen. Vraag naar de betreffende archiefstukken met genoteerde informatie. Zodra je de stukken in handen hebt, kan je op zoek gaan naar de juiste inschrijving van Joannes Baptista Marinus.
Zoals je in onderstaande afbeelding kan zien, geeft de inschrijving van Joannes Baptista Marinus in het militieregister van Turnhout ons helaas geen aanvullende gegevens omtrent de vervulling van zijn dienstplicht. Zijn inschrijving bevat enkel algemene naam-, adres- en woonplaatsgegevens.
De vrouwen op Curaçao | Het Verhaal van Nederland | Emigreren en remigreren | Bezoek het Famillement!
| Zoeken in het Doodsoorzakenregister Herkomstonderzoek makkelijker gemaakt | Ongehoorzame vrouwen uit de 17e eeuw Aktes scannen uit je luie stoel |
