In het Amsterdams Archief vond ik een interessante bron, namelijk de Comportementboeken van de Kweekschool voor de Zeevaart van 1785-1971.
De Kweekschool hield in totaal 3 registers bij van de leerlingen met vorderingen en examenuitslagen, dit zijn de Comportementsboeken (Comportement betekent ‘gedrag’).
De Kweekschool voor de Zeevaart was een internaat waar jongens vanaf 13 jaar (in de 20e eeuw 17) werden opgeleid voor zeedienst. Nieuwe leerlingen (aspirant-kwekelingen) werden beoordeeld op gedrag en houding en kregen een medische keuring.
Wat vind je in deze Comportementboeken?
In de boeken staat wetenswaardige informatie als je een familielid of voorouder hierin terugvindt. Maar deze is zijn niet altijd volledig, en werden door de tijd heen beknopter of anders. Tussen 1933-1941 bevatten de Compartementboeken ook gegevens van kwekelingen die de vliegopleiding volgden.
Door sluitingen is er een gat in de periode 1811-1813 (Napoleon) en 1943-1944 (Tweede Wereldoorlog).
Afhankelijk van de periode, vind je de volgende gegevens:
- Wijze toelating, betaler kosten
- Intern/Extern (internaat, vanaf 1958)
- Gemaakte vorderingen, cijferlijst
- Gemaakte reizen, functie, schip
- Reden van evt. ontslag
‘Zoals een zeeman zijn angst opheft door de storm te accepteren, lost de wijze zijn angst op door alle dingen te accepteren.’
Niet alles is openbaar
Op de Comportementboeken is een openbaarheidsbeperking van kracht. Lees hier meer over het beleid van het Stadsarchief met betrekking tot persoonsgegevens en openbaarheid.
Voorbeeld
In dit voorbeeld van Cornelis de Mooij kan je zien dat hij er een flink potje van heeft gemaakt. Hij is ‘wegens wangedrag en voortdurend lijdelijk verzet ontslagen’.
Bronnen voor onderzoek
Comportementboeken 1785-1971| Over Slot Grimhuysen in Ulvenhout De Leidse bonboeken Hoge functies in het ambtboek | Spitten in patentregisters Beheersdossiers 1940-1945 Boetes op trouwen en begraven |
