Een familie bijbel kan interessante informatie bevatten

Hoewel de inhoud van de bijbel interessant kan zijn, ligt de focus in dit artikel op het gebruik van de bijbel voor onderzoek naar je familie.

Het is gebruikelijk, zeker vroeger, dat er bij speciale gelegenheden een bijbel mee gegeven wordt. Bijvoorbeeld bij het verlaten van de basisschool of middelbare school. In de hoop dat de bijbels binnen je familie bewaard zijn gebleven, staat er relevante informatie in.

Het kan een verrijking zijn van recente gegevens in je stamboom, maar ook zeker van wat oudere. In dit artikel geef ik een zo compleet mogelijk beeld van de bijbel en wat erin gevonden kan worden.

Gelegenheidsbijbel

Bij verschillende gelegenheden werden en worden bijbels meegegeven aan personen door familie, vrienden of kennissen.

Schoolverlater

Bij het verlaten van een gelovige school is het gebruikelijk dat je vroeger een bijbel meekreeg. Als aandenken aan de school, maar ook om het laatste zetje mee te geven in de rug, met de bijbel als ondersteuning. Voorin de bijbel werd een papiertje geplakt met de gegevens van de leerling en aan welke school ze hebben gezeten met het jaar van verlaten. (zie foto boven)

Verjaardag

Ook een verjaardag is een speciale gelegenheid waarin het voor komt dat er bijbels door familieleden of door kennissen werden gegeven. Als goede raad voor het leven. Handig voor recente gegevens, zo kun je meteen zien wanneer iemand jarig was, mits je weet van wie de bijbel was.

Communie

Hoewel het in Katholieke families gebruikelijk is om een kaartje aan familie en vrienden te geven bij een Eerste (Heilige) Communie, is het gebruik dat in Hervormde gezinnen ook een bijbel werd meegegeven, ter herinnering aan de communie.

Familiebijbel

Een familiebijbel, een oud gebruik binnen Nederlandse Hervormde gezinnen. Vaak een grote Statenbijbel gepresenteerd op een standaard in de woonkamer. Waaruit met regelmaat werd voorgelezen aan het gezin. Voorin vaak een aantal bladzijden waar ruimte was voor aantekeningen van familieaangelegenheden. Geboorte, huwelijk, overlijden en gedenkdagen werden hierin opgeschreven.

Stamboom

Een familiebijbel wordt soms generaties lang gebruikt door een familie. Goed nieuws, des te meer kans er is dat er informatie in opgeschreven is. Een terugkerend aspect in zo’n familiebijbel is toch wel een stamboom. Netjes uitgetekend of niet, je kunt er bijna altijd een stamboom uit voort breien. Plak alle opgeschreven gegevens eens aan elkaar en wie weet ontdek je nieuwe informatie!

Trouwboekje

Naast het feit dat in de familiebijbel werd aangetekend wanneer en met wie iemand trouwden, is het gebruikelijk dat het stel van hunne ouders een trouwbijbel meekreeg. Hoewel dit gebruik niet meer veel voorkomt, is er natuurlijk kans dat dit bij jouw ouders, grootouders of overgrootouders wel is gedaan!

Door de genoteerde trouwdata in een familiebijbel kun je het als een trouwboekje zien. Het is meteen duidelijk wanneer, waar en met wie iemand is getrouwd. Met de aanvulling van een trouwbijbel, twee bronnen, kun je het dus bijna zeker zeggen.

Woonplaatsen

Naast de notities over geboorte, huwelijk en alle andere gebeurtenissen, is er kans dat er is bijgehouden waar iemand woonden en wanneer diegene verhuisden. Ik ben het al een paar keer tegengekomen, een hele lijst woonadressen van een gezin. Zeker omdat sommige gezinnen vaak verhuisden, kan dit een uitkomst zijn!

Overige informatie

Uiteraard kan er nog veel meer informatie over je familie in een bijbel staan dan de genoemde gegevens. Je kunt het zo gek niet bedenken, of het kan opgeschreven zijn. Van hele verslagen tot kleine krabbeltjes en aantekeningen. Soms is het enkel een kwestie van het handschrift ontcijferen.

Eigen foto’s van familie bijbels

Bron: Eigen foto’s van Luca van Delden.

Conclusie

Concluderend kan een bijbel veel informatie over je familie bevatten, recente gegevens of oudere. Zeker van familie kan dit zeer interessant zijn. Vraag eens aan familie of er nog bijbels zijn, of bekijk toch nog een keer de bijbel die je hebt gekregen van een familielid en wie weet levert het wat op! Het is natuurlijk geen garantie, maar zeker de moeite waard.