Tijdlijn geschiedenis van Nederland tussen 1830 en 1835

Een tijdlijn van de geschiedenis van Nederland tussen 1830 en 1835. Deze serie focust zich met name op het nieuws waar onze voorouders wellicht van hebben opgekeken.

Tussen 1830 en 1835 wordt Nederland een stuk kleiner omdat België zich na een opstand onafhankelijk verklaard, wat koning Willem I niet wil erkennen. Het daaropvolgend embargo drukt zwaar op de Nederlandse economie en verdeelt het volk. Naast deze ellende lijdt Nederland ook nog onder een strenge winter, een cholera-epidemie, komt er grote scheuring binnen de Hervormde Kerk, en laat een strenge Paus van zich horen. Jan van Speijk is een nationale held geworden omdat hij tijdens de Belgische Opstand zijn eigen schip opblies. In Bergen op Zoom ontploft een kruitmagazijn waarna er strengere regels komen, en voert koning Willem I het kadaster in.

Samenleving

Nederland groeit van 2.780.000 naar 2.880.000 inwoners (schatting).

De samenleving in Nederland is sterk hiërarchisch en verdeeld in standen. De elite bestaat uit adel en rijke burgers, terwijl de arbeidersklasse en boeren in armoede leven. De meeste mensen leven op het platteland. Onderwijs en gezondheidszorg zijn er nauwelijks.

Het volk is verdeeld over de Belgische kwestie, er heerst vooral onvrede over de hoge kosten van de militaire campagnes, en lijdt het land onder het embargo van Frankrijk en Engeland.

Politiek

Koning Willem I heeft alle macht, er is geen kabinet of democratische vorm, de ministers functioneren als vertrouwelingen van de koning.

• 1830 – Koning Willem I zet zes Tweede Kamerleden uit hun ambt omdat zij tegen de tienjaarlijkse begroting stemmen, wat hij als een daad van verzet tegen zijn gezag ziet. Deze autoritaire maatregel veroorzaakt veel kritiek en draagt bij aan de groeiende onvrede over het bewind van Willem I. ^{➔Krantenbericht}
• Koning Willem I geeft katholieke scholen meer vrijheid, waaronder het afschaffen van de taalwet waarbij Nederlands de verplichte onderwijstaal was. Zijn poging om de onvrede in het zuiden, vooral bij de katholieken, te verminderen komt echter te laat, want de Belgische Revolutie is al begonnen. ^{➔Krantenbericht}
• Geïnspireerd door de Julirevolutie in Parijs, ontstaan er tijdens een operavoorstelling in Brussel rellen wat de aanleiding wordt van de Belgische Revolutie tegen koning Willem I. Een Nederlandse troepenmacht van 6000 soldaten trekt het rumoerige Brussel binnen, wat uitmondt in een gewapende strijd. Enkele weken later roept het “Voorlopig Bewind” de Belgische onafhankelijkheid uit. ^{➔Krantenbericht}
• 1831 – In de haven van Antwerpen blaast de Nederlandse marineofficier Jan van Speijk zijn eigen kanonneerboot vol munitie op om te voorkomen dat zijn schip in handen van Belgische opstandelingen valt, en wordt een nationale held. ^{➔Krantenbericht}
• De prins van Oranje verslaat het opstandige Maasleger in de Slag bij Hasselt. ^{➔Krantenbericht}
• Leopold I wordt gekroond als de eerste koning van België, maar Willem I blijft vasthouden aan zijn “volhardingspolitiek”. Engeland en Frankrijk eisen dat koning Willem I zijn troepen terugtrekt uit België, maar hij weigert. Als gevolg hiervan leggen Engeland en Frankrijk een embargo op aan Nederland wat grote economische en diplomatieke gevolgen heeft. ^{➔Krantenbericht}

• 1832 – De Nederlandse troepen mogen van Willem I de citadel van Antwerpen niet verlaten en blijven de stad bombarderen. Pas nadat het Franse leger de citadel belegert geeft Nederland zich over (Het Beleg van Antwerpen). Het duurt tot 1839 dat Willem I uiteindelijk gedwongen is om België als onafhankelijk land te erkennen. ^{➔Krantenbericht}
• De afscheiding van België heeft een grote impact op de Nederlandse economie. België was economisch sterker ontwikkeld met een bloeiende industrie, waardoor de handel en industrie in het noorden zwaar wordt getroffen. ^{➔Krantenbericht}
• Koning koning Willem I voert het Kadaster in. Tevens wordt de verponding vervangen door grondbelasting die op het kadaster is gebaseerd. ^➔Bron

Koningshuis

Koning Willem I heeft alle macht maar staat onder druk door de Belgische Opstand. Zijn autoritaire stijl en weigering om concessies te doen, maken hem impopulair in het zuiden.

Religie

De protestantse kerk is dominant, maar er is ook een groeiende katholieke gemeenschap. Er zijn duidelijk spanningen tussen de groeperingen, zelfs ook binnen de protestantse kerk. Katholieken en andere religieuze minderheden blijven beperkt in hun rechten, ondanks de belofte van godsdienstvrijheid in de grondwet.

De Belgische Revolutie wordt mede gevoed door religieuze spanningen. Het zuiden is overwegend katholiek, terwijl het noorden protestants is. De katholieke kerk speelt een belangrijke rol in de Belgische onafhankelijkheidsbeweging.

• 1830 – In New York (VS) richt Joseph Smith de “Kerk van Jezus Christus van de Heiligen der Laatste Dagen” op, ofwel de Mormoonse kerk. ^➔Bron

• 1832 – Paus Gregorius XVI schrijft een encycliek waarin hij het idee veroordeelt dat iedereen gered kan worden ongeacht hun geloof, zolang ze moreel leven. Tevens keurt hij de vrijheid van geweten en de scheiding van kerk en staat af. ^➔Bron

• 1834 – Afscheiding van 1834 – Dominee Hendrik de Cock bekritiseert de volgens hem te liberale koers van de kerk en wordt uit zijn ambt gezet, wat tot veel protesten leidt. Hij scheidt zich met een groep af van de Nederlandse Hervormde Kerk en keert terug naar de orthodox-gereformeerde leer, die de nadruk legt op Bijbelse autoriteit en de calvinistische leer. De overheid treedt hard op tegen de afgescheidenen, wat leidt tot vervolgingen, arrestaties en boetes. De afscheiding resulteert in de oprichting van de Christelijke Gereformeerde Kerk, een belangrijke gebeurtenis in de Nederlandse kerkgeschiedenis. ^{➔Krantenbericht}

Ontwikkelingen

• 1831 – In Engeland opent George Stephenson met zijn zelfontworpen stoomlocomotief een 42 kilometer spoorlijn, waarbij hij voor het eerst passagiers meeneemt wat zijn uitvinding de eerste passagierstrein maakt. ^{➔Krantenbericht}
• De optische telegraaf van Lipkens maakt het mogelijk om tijdens de Belgische Opstand snel berichten over te brengen tussen strategische locaties. Dit biedt het Nederlandse leger een groot voordeel, maar het systeem werkte alleen bij goed zicht en vereist getrainde operators. Ondanks zijn innovativiteit werd het al snel ingehaald door de betrouwbaardere elektrische telegraaf. ^{➔Krantenbericht}

• 1832 – In New York rijdt voor het eerst een paardentram over de openbare weg wat 30 personen kan vervoeren. ^{➔Krantenbericht}

Rampen

• 1830 – De strenge winter van 1829/1930 is de koudste sinds 1684. ^{➔Krantenbericht}

• 1831 – In Bergen op Zoom explodeert een kruitmagazijn waarbij 19 mensen omkomen en 41 gewonden vallen. De explosie, vermoedelijk veroorzaakt door een ongeluk of onzorgvuldigheid, richtte enorme schade aan in de omgeving en verwoestte huizen. Als gevolg hiervan worden later strengere regels ingevoerd voor de opslag en het transport van explosieve stoffen. ^{➔Krantenbericht}
• In Engeland breekt de cholera uit, wat later overwaait naar Europa en de VS, waar Nederland ook onder lijdt. ^{➔Krantenbericht}

• 1832 – Door een zware storm bij de Shetlandeilanden (Schotland) zinken 17 vissersboten en verdrinken 105 vissers. ^{➔Krantenbericht}

• 1833 – Voor de kust van Frankrijk vergaat tijdens een storm het Britse schip “De Amphitrite”. Aan boord waren 108 vrouwelijke gevangenen en 12 kinderen onderweg naar de strafkolonie in Australië. Ondanks hulpaanbiedingen van de kust weigerde de kapitein dit uit angst dat de gevangenen zouden ontsnappen. Deze tragedie leidde tot grote publieke verontwaardiging wat resulteerde in een onderzoek naar de verantwoordelijkheid van de kapitein. ^{➔Krantenbericht}

• 1834 – Door een aardbeving in West-Java wordt Buitenzorg, het buiten van de NL gouverneur-generaal, compleet verwoest. ^{➔Krantenbericht}
• In Londen brandt het Palace of Westminster af door oververhitte schoorstenen die bijna het hele paleis verwoest. Het paleis wordt herbouwt met de iconische klokkentoren “Big Ben,” het gebouw dat we vandaag kennen als de Houses of Parliament. ^{➔Krantenbericht}

Opvallend nieuws

• 1831 – Charles Darwin vertrekt met het schip HMS Beagle voor een vijfjarige expeditie die zijn ideeën over evolutie zal vormen. Tijdens deze wereldreis verzamelt hij planten, dieren en fossielen wat hem aanzet tot het ontwikkelen van zijn evolutietheorie. Deze reis wordt een van de meest invloedrijke wetenschappelijke expedities in de geschiedenis. ^➔Bron

• 1833 – Kaspar Hauser (21?) overlijdt. Hij was een mysterieuze Duitse vondeling waarvan zijn afkomst tot heden onduidelijk is, met speculaties dat hij een verloren prins was. In december 1833 werd hij met een steekwond aangetroffen en overleed drie dagen later. Het is onduidelijk of hij werd vermoord of zichzelf verwondde, wat zowel zijn leven als zijn dood tot op de dag van vandaag tot een raadsel maakt. ^{➔Krantenbericht}

• 1834 – In Egmond aan Zee wordt de vuurtoren in gebruik genomen, en is tevens een monument voor de held uit de Belgische Opstand Jan van Speijk. ^{➔Krantenbericht}

Boeken, kunst

• 1831 – Victor Hugo publiceert zijn historische roman “Notre-Dame de Paris”, vertaald als “De klokkenluider van de Notre-Dame”. ^➔Bron

Buitenland

• 1830 – In Frankrijk begint de Julirevolutie; na twee dagen van onrust vlucht koning Karel X naar Engeland. Een maand later wordt Lodewijk Filips van Orléans benoemd tot koning. ^{➔Krantenbericht 1 ➔Krantenbericht 2}

• 1832 – In Parijs zijn grote antimonarchistisch opstanden met barricades in de smalle straten. Deze revolutie inspireert Victor Hugo voor het schrijven van zijn boek “Les Misérables”. ^{➔Krantenbericht}
• De Griekse onafhankelijkheidsoorlog eindigt na 8 jaar dankzij de tussenkomst van Europese grootmachten. ^➔Bron

• 1834 – In Engeland wordt de slavernij afgeschaft, maar in de praktijk betekent dit nog maar weinig. ^{➔Krantenbericht}

Overleden

• 1830 – De Britse koning George IV (67) overlijdt na jaren van slechte gezondheid door zijn ongezonde en extravagante levensstijl. Tegen zijn dood woog hij meer dan 175 kg en was aan bed gekluisterd. Zijn dood markeert het einde van een controversieel koningschap wat bol stond van de schandalen. Hij wordt opgevolgd door zijn broer, William IV. ^{➔Krantenbericht}
• Adam Weishaupt (81), de stichter van de geheime orde der Illuminati, overlijdt. ^{➔Krantenbericht}
• Paus Pius VIII (69) overlijdt na een kort maar ziekelijk pontificaat van slechts 20 maanden. Hij wordt opgevolgd door Paus Gregorius XVI. ^{➔Krantenbericht}
• Simón Bolívar (47), de Zuid-Amerikaanse vrijheidsstrijder, overlijdt aan tbc. ^{➔Krantenbericht}

• 1831 – Oud-president James Monroe (73) overlijdt aan hartfalen en tbc. Opvallend is dat hij overleed op Independence Day (4 juli), net als zijn voorgangers Thomas Jefferson en John Adams die 5 jaar eerder op dezelfde dag overleden. ^{➔Krantenbericht}

Welke van jouw voorouders zijn in deze periode geboren, getrouwd of overleden?

Tijdlijn van mijn voorouders

Tijdlijn geschiedenis van Nederland tussen 1830 en 1835 in beeld

Chronologisch per thema

Deze tijdlijn van de geschiedenis van Nederland geeft een overzichtelijk beeld van de belangrijkste gebeurtenissen per categorie tussen 1830 en 1835. Dankzij de gestructureerde opzet en opsplitsing in diverse onderwerpen, is het een uitstekende bron voor iedereen die behoefte heeft aan een duidelijk overzicht van de geschiedenis per thema.