Waarom zijn DNA-tests zo populair in de VS?

interessant om te weten

uitleg

dna testen in amerika
Bron: U.S. Census Bureau, Population Estimates, 2019. Analysis: K.M. Johnson, Carsey School UNH (with permission)

Waarom zijn DNA-tests zo populair in de VS?

Veel is te lezen op Yory en andere platforms over de kosten, keuzes van testbedrijven en de voor- en nadelen bij het bestellen van DNA-tests, en ook interpretatie van de resultaten. Hier doe ik een poging een overzicht te geven van de factoren die een bijdrage leveren aan de populariteit van DNA-tests in de VS.

DNA-test als cadeau

Waarom zijn DNA tests zo populair in de VS?
   Voorbeeld van een advertentie voor de DNA-test van MyHeritage voor de kerstdagen

De schattingen van AI suggereren dat tenminste 21% van de volwassen bevolking in de VS een DNA test heeft gedaan. Vaak bestellen familie of vrienden een DNA kit als verjaardagscadeau of kerstgeschenk. De populariteit van mijn favoriete televisie programma Finding your Roots met Henry Louis Gates Jr. is ook een exponent van deze wijdverspreide belangstelling.

DNA tests werden al langer gebruikt voor medische, wetenschappelijke en forensisch criminele doeleinden maar werden pas na omstreeks het jaar 2000 aangeboden voor ‘het grote publiek’. Met name Family Tree DNA (FTDNA) , 23andMe, AncestryDNA en MyHeritage zijn nu bekende testbedrijven die in de loop der jaren hun product via advertenties – vaak aggressief – hebben aangeboden. Zelf stapte ik in 2005 in zee met FTDNA (dé beste voor mannelijk Y-DNA), later gevolgd door 23andMe (gespecialiseerd in gezondheid en genetische kenmerken) en MyHeritage (dé beste voor Europese autosomale atDNA). Ik deed dit uit pure nieuwsgierigheid omdat dit paste in mijn hobby en niet omdat ik onbekende voorouders wilde opduiken of mijn genetische afkomst wilde weten. Dit was allemaal wel bekend met mijn Hollandse roots en was goed gedocumenteerd via traditionele ‘papieren’ genealogie tot in de 16e/17e eeuw.

Voor het overgrote deel van de Amerikaanse bevolking is dit laatste niet het geval en wel om de volgende redenen.

Het Amerikaanse continent is bevolkt door emigranten

Dit is geen nieuws. Hier in een notendop de geschiedenis van de bevolking van de VS: behalve een relatief kleine autochtone bevolking van inheemse Amerikanen (indianen), begon in de 16e eeuw een geleidelijke influx van Europeanen, eerst uit Spanje, later de Britse eilanden, Nederland en Frankrijk. Vele jaren later volgden emigranten uit de rest van Europa. Door de slavenhandel arriveerden enkele eeuwen lang grote aantallen bewoners van West-Afrika en in de 19e/20e eeuw volgden bewoners uit Azië, met name eerst uit China, Japan en de Philipijnen en later uit Puerto Rico, Cuba, Korea, Vietnam en India en andere zuid-oost Aziatische landen. 

Ter illustratie van de komst van Hollanders in de nieuwe wereld, zie hoe ik gerelateerd ben aan de bekende Amerikaanse musicus Bruce Springsteen: hij is mijn neef in de negende graad, een generatie hoger:

Waarom zijn DNA tests zo populair in de VS?
Relatie van de auteur met Bruce Springsteen (Bron: Geni.com abonnement)

Hierin staat Jannetje Segerse Schermerhorn, geboren te Leiden in 1633 en overleden in Schenectady, New York in 1700. Haar dochter Jannetje trouwde met Caspar Melchiorsz. Springsteen, de zoon van Melchior Springsteen die omstreeks 1644 in Groningen was geboren en overleed na 1714 in Dutchess County, New York. Hollandse emigranten vonden elkaar dus voor een huwelijk in de nieuwe wereld. Volgens Geni.com (MyHeritage DNA test) is de ethniciteit van Bruce 50% Italiaans, 37% Iers en 12,5% Hollands.

Samenstelling Amerikaanse bevolking

Volgens recente gegevens ziet de etnische samenstelling (per ras) van de bevolking in de VS er zo uit:

Waarom zijn DNA tests zo populair in de VS?
Amerikaanse bevolking per ras en Spaanse afkomst (Bron: US Census Bureau, 2019, Analyse: K.M. Johnson, Carsey School, University of New Hampshire (directe link)

Echter, de samenstelling van de bevolking in niet zo eenvoudig ‘zwart-wit’ als weergegeven in het diagram. Door relaties lang geleden tussen verschillende rassen (al dan niet legaal en/of gedocumenteerd) zijn er een groot aantal gemengde DNA dragers, met name in het diepe zuiden van de VS (blank, zwart en Spaans) en het westen (blank en Spaans).

Deze worden regelmatig niet geteld als Multi Race (in het diagram) omdat die huwelijken (of buitenechtelijke relaties) lang geleden plaats vonden en gewoon niet bekend en/of onherkenbaar zijn (ondanks openlijke racisme, segregatie en discriminatie) of werden verzwegen.

Ter illustratie hiervan, zie het verhaal over de stamboom en DNA van m’n Amerikaanse echtgenote.

Afkomst niet te zien

Een ander voorbeeld uit eigen omgeving is m’n goeie (blanke) vriend Rick Smith. Zijn DNA test bij AncestryDNA gaf aan dat hij ongeveer 1% Afrikaanse atDNA heeft, hetgeen voor hem een complete verrassing was. Dit gaat voor hem dus zo’n zes/zeven generaties terug. Het is niet aan hem te zien en hierover was volgens overlevering in de familie niets bekend! 

De resultaten van die test waren een stimulans voor hem om verder te blijven zoeken naar voorouders mede door nauwkeurige analyse van zijn atDNA matches. Hij heeft kunnen aantonen (met behulp van stambomen op MyHeritage) dat de naam van een van zijn voorouders op de passagierslijst staat van de Mayflower in 1620.

Volgens de volkstelling van 1900 bedroeg de bevolking van de VS toen 76,3 miljoen inwoners. Bijna 14 procent – ongeveer 10,4 miljoen – was toen buiten de VS geboren.

Onderstaande kaart laat zien dat de verscheidenheid van rassen het grootst is in de zuidelijke, zuid-oostelijke en westelijke staten en het minst in het noord-oosten, de upper-midwest, rond de grote meren en de noordelijke prairie staten (voor het overgrote deel Europeanen).

Waarom zijn DNA-tests zo populair in de VS?
Bron: U.S. Census Bureau, Population Estimates, 2019. Analysis: K.M. Johnson, Carsey School UNH (directe link)

De VS is lang een land geweest zonder registratie van de bevolking

In tegenstelling tot wat gebruikelijk is in Europa bestond lange tijd in de VS geen aangifte plicht van burgerlijke stand gegevens bij de plaatselijke overheid (geboortes, trouwen, overlijden, verhuizing, etc.).  Deze BS gegevens werden dus niet gedocumenteerd en kunnen historisch niet worden opgezocht omdat ze niet bestaan! Triest in dit opzicht is ook dat namen van slaven niet werden vermeld door de eigenaars, soms alleen een roepnaam maar wel geslacht en leeftijd. In die opsommingen staan vaak andere bezittingen zoals paarden, koeien en hectares land op hun plantage.

Na de invoering van de Social Security Act in 1936 is hierin verandering gekomen en kregen burgers een registratie nummer toegewezen. De enige federale registratie van de Amerikaanse bevolking zijn de zogenaamde volkstellingen (population census) die iedere tien jaar worden gehouden; dit begon pas in het jaar 1790 en dan alleen in de noord-oostelijke staten, pakweg 25% van de huidige VS.  

De grote uitbreiding van het territorium van de VS is te zien in de kaart hieronder. 

Waarom zijn DNA-tests zo populair in de VS?
Bron: Picryl

In de nieuwe territoria werden volkstellingen dus veel later uitgevoerd en bestaan er weinig of gebrekkige plaatselijke archieven. In de noord-oostelijke staten van New England werden volgens Europese traditie de datums van doop, huwelijk en overlijden wel gedocumenteerd maar dan alleen als men lid was van een kerkgenootschap.

De VS is een land met grote volksverhuizingen

  Om er enkele te noemen:

  • Duizenden Frans sprekende bewoners in de Britse kolonie Nova Scotia (zogenaamde Acadians) werden in de tweede helft van de 18e eeuw gedeporteerd via oostkust staten in de VS en het eiland Hispaniola/Haiti naar uiteindelijk Louisiana omdat de ze zich niet wilden schikken naar de Britse overheerser daar. Ze staan in de buurt van New Orleans bekend als Cajuns (evenals hun cooking style) en sommigen spreken nu nog een oud-Frans dialect.
  • Na de Louisiana Purchase (1803), de annexatie van Texas (1845; daarvoor onafhankelijk) en oorlog met Mexico (1848) verhuisden veel bewoners uit de noord-oostelijke staten naar de nieuwe territoria in het westen om daar hun geluk te beproeven. Dit is de zogenaamde Westward Expansion in de 18e maar vooral 19e eeuw.
  • Gedwongen migratie van Mormonen vanuit New York naar Salt Lake City. Na publicatie in 1830 van The Book of Mormons in Palmyra, New York zochten Joseph Smith en zijn volgelingen hun heil westwaarts, via Ohio, Illinois, Missouri om uiteindelijk 15 jaar later aan te komen in Salt Lake City dat toen nog Mexicaans territorium was. 
  • Tijdens de Gold Rush van 1849 trokken gelukszoekers naar California.
  • De jaren van 1916 to 1970 staan bekend als de Great Migration of Blacks vanuit de zuidelijke, voormalige slavernij staten naar de grote steden van het noorden en oosten maar ook naar het westen en noord-westen. Die massale verhuizing betrof naar schatting zes miljoen mensen.
Waarom zijn DNA-tests zo populair in de VS?
 Dit betrof hoofdzakelijk African Americans (Bron: Encyclopædia Brittanica Inc.
  • Tijdens de Dust Bowl in de prairie staten in de jaren ‘30 vertrokken daar omstreeks 2,5 miljoen inwoners, voor een groot deel naar California.
Waarom zijn DNA-tests zo populair in de VS?
                        Dust Bowl Migration in de 1930’s (Bron: apushcanvas)

Deze volksverhuizingen hebben het behoud en documentatie van familie-en stamboomgegevens niet ten goede gedaan.

Naamsveranderingen in de VS

Het is in de moderne tijd vrij gebruikelijk dat voornamelijk artiesten hun voor-en/of achternaam veranderen naar een naam die beter klinkt voor commerciele redenen. In de VS werd bij aankomst van emigranten op Ellis Island in New York soms een achternaam verkeerd opgeschreven, hetgeen begrijpelijk is met vaak moeilijke achternamen uit bijvoorbeeld Slavische landen, Italië en Griekenland.

Ook eenmaal gevestigde inwoners lieten regelmatig hun naam veranderen om makkelijker te assimilieren, om discriminatie te vermijden of zich te beschermen tegen antisemitisme. Velen wilden hun Europese naam gewoon korter maken. Een verschijnsel was ook dat slaven de achternaam aannamen van hun eigenaar.

Voorbeelden van naamsveranderingen zijn:

  • Alessandro Bernardini werd Alex Bernard
  • François Barbier werd Frank Barber
  • Smiloff or Smilikoff werd Smiley
  • Leskawich werd Lesk
  • Williams, Brown of Johnsonvaak geadopteerde achternamen afkomstig van slavenhouders
  • Freeman, nieuwe achternaam na bevrijding uit slavernij

Het behoeft geen betoog dat naamsveranderingen een geweldig obstakel kunnen zijn bij stamboomonderzoek.

De Holy Grail: een voorouder vinden die passagier was op de Mayflower in 1620

Genealogen uit het noord-westelijke Europese continent noemen het zoeken naar hun afstamming van Keizer Karel de Grote wel hun speurtocht naar de Holy Grail. Let wel, vaak is al wel beweerd dat bewijzen dat je niet van de Keizer afstamt moeilijker is dan het omgekeerde. In de VS is de genealogische Holy Grail het vinden van een voorouder die op de passagierslijst staat (met 102 namen) van de Mayflower, het schip dat landde in Cape Cod, Massachusetts op 10 november 1620, na een reis over de Atlantische oceaan van 66 dagen.

AI schattingen stellen dat tussen 30 en 35 millioen mensen afstammen van die 102 passagiers. Het zoeken naar die Holy Grail stimuliert Amerikanen om hun DNA te laten testen en hun stamboom te onderzoeken.

Sociologische factoren

Het was niet ongebruikelijk dat blanke slavenhouders ongedocumenteerde kinderen verwekten met zwarte slavinnen. Hierdoor lopen stamboomonderzoekers op de zogenaamde veelvoorkomende brick wall: die kwartier loopt dood!

Het verschijnsel van buitenechtelijke kinderen is in de VS in de 20e eeuw sterk toegenomen (al dan niet gewild) en veel moeders waren/zijn single parent opvoeders nadat de al-dan-niet bekende vader van het toneel verdween. Ook het opgeven voor adoptie van kinderen is toegenomen. Bij de census van 2010 waren er 4,5 miljoen geadopteerde volwassenen in de VS.  Veel van hen die hun biologische vader of ouders niet kennen doen nu de DNA test.

Economische en culturele belemmeringen

Hoewel de kosten van een DNA test kit onder 100 liggen, zullen frugale Hollanders dit vaker aanvoeren als een bezwaar dan de gemiddelde Amerikaan. Door de meer behoudende Hollandse aard zullen mensen zich daar eveneens meer terughoudend tegen opstellen, terwijl Amerikanen altijd meer open staan voor nieuwe ideeën, trends en producten. Zorgen omtrent geheimhouding van de testresultaten spelen aan beide kanten van de oceaan echter geen kleine rol. 

Culturele verschillen en opvattingen

Na ruim 45 jaar in de VS te hebben gewoond heb ik deze ‘levenswijsheden’ – zeer generaliserend – ondervonden:

  • In de VS: ‘…you are a friend unless you proof not to be one…’    In Nederland: ‘…you are not a friend unless you prove to be one…’
  • In de VS: ‘…people get uneasy when things stay the same…’       In Nederland: ‘…people get uneasy when things change…’

Hierin kun je in plaats van Holland eigenlijk wel in ruimere zin noord-Europa lezen.

Samenvatting

De VS is een mixing bowl van rassen en emigranten vanuit de hele wereld hetgeen werd voortgezet door binnenlandse migratie en relaties buiten het eigen ras.  Door eeuwenlange gebrekkige officiële documentatie van persoonsgegevens of een naamsverandering komen veel stamboomonderzoekers al op een dood spoor te staan (hit a brick wall) in het midden/eind van de 19e eeuw. Toch bestaat er grote belangstelling naar hun etnische identiteit en oorspronkelijke afkomst van hun geëmigreerde voorouders, die mogelijkerwijs tot de allereerste kolonisten in het begin van de 17e eeuw kunnen behoren.  

In de toekomst zal in de VS de speurtocht naar etnische componenten van haar inwoners niet afnemen en hetzelfde geldt voor de populariteit van DNA tests. In 2014 presenteerde de National Geographic Society een compositie afbeelding van hoe gezichten van de Amerikaanse inwoners er in het jaar 2050 kunnen uitzien. Deze afbeelding spreekt  boekdelen.

Bronnen

Waarom zijn DNA-tests zo populair in de VS?

Reageer op dit artikel
Opmerkingen over artikel
Bezig met versturen

Wil je een donatie doen?
Yory is non-profit, maar de kosten zijn zeker € 600 per jaar. Met donaties kan dit platform blijven bestaan.

Yolanda Lippens donatie