Eindelijk komt er een Nationaal Heksenmonument
Al vanaf jonge leeftijd heb ik een fascinatie voor heksen. Mede door mijn stamboomonderzoek ben ik me meer gaan verdiepen in heksenvervolgingen, en des te meer ik las, des te meer ik werd geraakt. Toen ik hoorde dat er in 2025-2026 een Nationaal Heksenmonument komt, wil ik dit nieuws maar al te graag promoten.
Het gaat namelijk niet alleen om de heksenvervolgingen, maar de insteek van stichting voor dit monument is veel breder dan dat. Iets wat niet alleen eeuwen geleden speelde, maar heden te dage triest genoeg nog steeds actueel is.
De Stichting Nationaal Heksenmonument wil aandacht geven aan de eeuwenlange heksenvervolgingen waarbij tienduizenden mensen, met name vrouwen, zijn veroordeeld, gemarteld en op een gruwelijke wijze zijn geëxecuteerd. Om deze slachtoffers te herdenken en voor eerherstel, hebben zij het initiatief genomen voor een Nationaal Heksenmonument.
Voor de locatie van het monument is de keuze op Roermond gevallen. Dit is omdat in deze stad de meeste heksen zijn vervolgd en gedood. In de jaren 1613-1614 zijn hier namelijk binnen enkele maanden meer dan 80 mensen levend verbrand. Ook speelt de goede bereikbaarheid van de stad een rol, en dat de stad zelf diverse plannen heeft gepresenteerd voor educatie aan groepen en op scholen.
Kennis van de geschiedenis maakt het makkelijker om de resten van vrouwenhaat ook in de huidige tijd te detecteren en aan te pakken.‘
Heksen en vrouwenonderdrukking
De heksenvervolgingen gaan over de buitenbeentjes, de maatschappelijke angst voor een oudere vrouw en bepaalde vroedvrouwen, vooral zij werden vaak slachtoffer van valse beschuldigingen. Hun trauma’s laten zelfs tot in de huidige tijd hun sporen na in de vorm van intergenerationeel trauma, dat van generatie op generatie doorgegeven kan worden.
Maar de Stichting wil met het Heksenmonument ook aandacht vragen voor geweld tegen vrouwen en vrouwenonderdrukking in deze tijd. De initiatiefnemers zien namelijk een direct verband met de hedendaagse vrouwenhaat en femicide. Met educatie en lespakketten voor scholen wil de stichting daar iets aan doen: “Kennis van de geschiedenis maakt het makkelijker om de resten van vrouwenhaat ook in de huidige tijd te detecteren en aan te pakken”, aldus de stichting.
Landelijke actiedag
Op 3 juni 2023 werd er een landelijke actiedag gehouden. Er zijn toen op meer dan 20 plekken waar heksenverbrandingen hebben plaatsgevonden, door meer dan 800 mensen om 12 uur witte bloemen neergelegd. In Oudewater zijn alle Nederlands slachtoffers herdacht omdat dit, in tegenstelling tot alle andere plaatsen, de plek was waar beschuldigden niet werden vermoord, maar een vrijplaats kregen in Europa. De actie was een groot succes en kreeg ruime aandacht in de pers.
Cirkel van vijf vrouwen
Kunstenares Rietje Geurts is alvast een ontwerp voor het monument aan het maken met een ‘cirkel van vijf vrouwen’. Ze wil uitbeelden wat deze vrouwen moeten hebben ervaren toen ze wisten dat ze op de brandstapel terechtkwamen. Hun emoties en angsten, maar tegelijkertijd houden ze elkaar ook vast. Of het ontwerp van Rietje Geurts wordt gerealiseerd is nog niet zeker.
De plek voor Nationaal Heksenmonument komt in het centrum van Roermond, naast de Rattentoren, achter de kathedraal.
Op de website staat een lijst met alle namen van personen die in Nederland tussen 1413 tot 1823 zijn geëxecuteerd.
Lees ook
Eindelijk komt er een Nationaal Heksenmonument
