Gezichtsherkenning met een AI tool onthult je biologische vader

AI tools voor gezichtsherkenning bij familiefoto’s onthullen je biologische vader

Een gezin met koekoekskinderen

Het maken van stambomen is uitdagend en spannend. Soms maak ik een stamboom voor een kennis, bijvoorbeeld voor mijn fietsenmaker die altijd trouw en voor een mooi prijsje mijn fietsen repareert. Zo werd ik bekend met het gezin waar het hier gepresenteerde onderzoekje over gaat.

De ouders bleven hun leven lang getrouwd. Maar de vrouw had ook jarenlang een relatie met een vriend. En er kwamen koekoekskinderen. De kinderen begrepen vroeg of laat dat ze niet allemaal dezelfde vader hadden. Wie was nou eigenlijk hun biologische vader? Was het de opvoedvader of de vriend die zo vaak over de vloer kwam? De ouders noch de huisvriend hebben hen ooit enige opheldering gegeven en het gezin is uiteindelijk uit elkaar gevallen.

Inmiddels is wel voor 4 van de kinderen door DNA-testen duidelijkheid gekomen, maar van de overige 7 bleef de vader onzeker. Kinderen die niet weten wie hun vader is gaan hun hele leven onder deze last gebukt. Je hoeft maar een willekeurige aflevering van het tv-programma ‘DNA onbekend’ te bekijken om te zien wat een hardnekkig zwijgende moeder aanricht. Ik ben deze ellende ook in mijn eigen stamboom tegengekomen, tot zelfmoord aan toe, en dit motiveert mij om te helpen duidelijkheid te scheppen waar dat mogelijk is. Niet alleen het kind maar ook zijn nageslacht hebben het volste recht te weten wie de voorouders zijn.

Zijn overeenkomsten in gelaatstrekken meetbaar?

Omdat de familie waar het hier over gaat zich op basis van overeenkomsten in uiterlijk al een mening had gevormd over wie de biologische vader van ieder van hen was, vroeg ik me af of deze gelaatstrekken ook objectief te meten en te vergelijken zouden zijn.  Mijn zoon is IT-er en ik vroeg hem of er een programma bestond voor gezichtsherkenning. Zijn opdracht aan Microsoft Copilot: ‘which tools are available to see similarities in faces?’, leverde de AI tools op die ik hier gebruikt heb: FaceComparison en FaceShape. Ze zijn gratis en hebben het voordeel boven FamilySearch dat je de foto’s niet in een stamboom online opzoekt maar in een map op je PC.

Je uploadt twee pasfoto’s en er verschijnt in een paar seconden een getal tussen 0 en 100 dat de overeenkomst in gezichtskenmerken als percentage weergeeft. Zo kan je dus ook controleren of foto’s van een en dezelfde persoon zijn of niet. Personen kunnen van jong tot oud en in kleur of zwart-wit gefotografeerd zijn maar wel zoveel mogelijk en face. Onscherpte of een gering aantal pixels maken foto’s niet onbruikbaar maar geven logischerwijze minder nauwkeurige resultaten. De geüploade foto’s worden weer direct door de programma’s gewist.

Een systematische gezichtsvergelijking met familiefoto’s

Ik heb uit fotoalbums en bruidsreportages voldoende materiaal kunnen verzamelen om van alle betrokkenen 3 gezichtsfoto’s te selecteren. Deze werden met Adobe Photoshop verbeterd qua uitsnede, contrast en helderheid. Zo heb ik van ieder van de 11 kinderen steeds 3 foto’s met 3 foto’s van ieder van de twee mogelijke vaders kunnen vergelijken. Dit zijn dus 9 vergelijkingen per kind-vader combinatie.

De resultaten in de tabel (onderaan de tekst in dit artikel) zijn als volgt weergegeven:

De kinderen zijn verdeeld in 4 groepen:

Grote spreiding van meetresultaten

Bekijken we een willekeurige groep van 9 scores dan zien we sterk uiteenlopende percentages. (FaceShape geeft uitkomsten in twee decimalen wat een te grote nauwkeurigheid suggereert en die werden daarom tot gehele getallen afgerond.)  Daarom is alleen het gemiddelde van de scores bruikbaar. De gemiddelden geven wél een eenduidig resultaat. De kracht ligt dus in de inzet van meerdere foto’s per persoon, waarbij er hier 3 volstaan.

Vergelijken we de resultaten van FaceComparison (linkerhelft tabel) met die van FaceShape (rechterhelft) dan zien we dat bij ieder kind beide programma’s de hoogste score aan dezelfde vader toekennen. Hoewel de programma’s dus doen waarvoor ze gemaakt zijn, valt FaceComparison tegen omdat de vader met de laagste score toch nog vrij hoog scoort waardoor het onderscheid met de andere vader tegenvalt.

Bij FaceShape is het onderscheid tussen de vaders door de zeer lage score van de minst gelijkende vader tegen een score van minstens 22% bij de andere vader wel volkomen duidelijk. Blijkbaar is van de twee programma’s FaceComparison beduidend minder goed in gezichtsherkenning. Dit bleek vooral bij vergelijking van foto’s van dezelfde persoon: FaceComparison kwam meestal niet tot 100% terwijl FaceShape wel consequent 100% aangaf. Daarom worden de resultaten met FaceComparison verder buiten beschouwing gelaten en staan die met FaceShape vetgedrukt in de tabel.

Wil de echte vader opstaan?

Uit de tabel blijkt dat de 4 kinderen waarvan middels DNA-testen de vader bekend is, bij FaceShape een score van 22 tot 42% met hun vader behalen. Zo weten we dus ruwweg de range waarin ook de scores van de overige kinderen met hun echte vader kan worden verwacht, en deze scores vinden we ook inderdaad. Zo kunnen naadloos nog eens 4 kinderen aan vader A worden toegeschreven en de resterende 3 aan vader B.

Onderin de tabel zijn ook nog de beide vaders en de moeder onderling vergeleken. Ze blijken weinig  gezichtsgelijkenis te hebben, wat bevorderlijk zo niet voorwaarde is voor het hier beoogde doel.

Deze resultaten met FaceShape zijn in lijn met de afwegingen van de familie wie van wie zou zijn. Alleen bij kind 10 was geen consensus. Kennelijk zijn mensen vaak – maar niet altijd – goed in staat om gelaatstrekken te herkennen. Programma’s zoals die hier zijn toegepast kunnen dat wel altijd en geven een objectief en kwantitatief vergelijkingsresultaat.

De verrassingen van AI tools voor gezichtsherkenning

Dat het vergelijken van gezichtsfoto’s met FaceShape uitsluitsel over de vader geeft is voor mij een complete verrassing omdat dit naar mijn weten niet eerder is uitgezocht. We moeten wel bedenken dat hier tussen slechts 2 potentiële vaders hoefde te worden gekozen. Zouden er meer kandidaten zijn dan is het maar de vraag of een van hen er duidelijk genoeg uit zal springen. Mogelijk zouden dan meer foto’s en/of foto’s van betere kwaliteit voor de vergelijking kunnen worden ingezet om de nauwkeurigheid te vergroten. Zijn er weinig foto’s beschikbaar dan kan je proberen die in meerdere programma’s te testen en de resultaten samen te voegen door gewogen gemiddelden te berekenen.

Het AI-tijdperk is nog maar amper begonnen en de ontwikkelingen gaan erg snel. Ik denk dan ook dat we niet zo lang hoeven te wachten om met nog veel krachtiger AI tools een vader, moeder of zelfs een broer of zus door middel van foto’s met grote zekerheid te kunnen identificeren.

Het FaceShape zoals het nu geprogrammeerd en getraind is, is mij ook al heel waardevol gebleken voor het ordenen van familiefoto’s. Dit programma bleek een uitkomst om foto’s waarvan ik niet zeker wist wie er op stonden, en soms van slechte kwaliteit of van kinderen, met 100% score aan al wel bekende familieleden toe te schrijven. En stel dat je een mooi oud familiealbum in handen krijgt waarin helaas weinig namen bij de foto’s staan, hoe nuttig zou FaceShape daar misschien wel kunnen zijn!

Geen DNA? Dan toch nog hoop…

Maar voor mij is hier de belangrijkste conclusie dat als mogelijke vaders of moeders geen DNA willen afgeven of al gestorven zijn, er voor de zoekende toch nog hoop is dat goede AI tools voor gezichtsherkenning, zoals FaceShape, een duidelijke aanwijzing voor de biologische ouder kunnen genereren.

Bekijk hier de tabel

Gebruikte programma’s

Gezichtsherkenning met een AI tool onthult je biologische vader