Boedelpapieren van weeskinderen zeggen meer dan je denkt
Boedelpapieren waren een verzameling documenten die weeskinderen kregen zodra ze werden opgenomen in het weeshuis. Deze papieren hadden betrekking op de inventarisatie en afhandeling van een nalatenschap (de “boedel”) na het overlijden van een ouder of beide ouders.
Rechten van het kind
Deze papieren speelden een belangrijke rol in het beheer van eigendommen, schulden en rechten van de overledene en waren essentieel voor de verdeling van de erfenis onder erfgenamen. Want wanneer een ouder (of beide ouders) overleed en minderjarige kinderen achterliet, was het noodzakelijk om de erfenis zorgvuldig te beheren en te beschermen. Dit was niet alleen belangrijk om de rechten van de kinderen te waarborgen, maar ook om te voorkomen dat hun erfdeel werd misbruikt of verloren ging.
In de 18e eeuw waren weeskinderen vaak afhankelijk van familieleden, voogden of weeshuizen voor hun verzorging en opvoeding. Het erfrecht en de administratie van de nalatenschap waren van groot belang om ervoor te zorgen dat het erfdeel van de kinderen werd veiliggesteld. Dit gebeurde door middel van een boedelbeschrijving, die onderdeel was van de boedelpapieren.
In boedelpapieren vind je een gedetailleerde inventaris van alle bezittingen en schulden van de overledene. Dit kon gaan om onroerend goed, geld, meubels, kleding, sieraden, boeken, keukengerei, servies, vee, gereedschap, en andere eigendommen die tot in detail omschreven werden. Als de overledene een testament had opgesteld, werd dit document toegevoegd aan de boedelpapieren.
Door wie werden boedelpapieren opgesteld?
De notaris was verantwoordelijk voor het opstellen van een officiële boedelbeschrijving en het vastleggen van afspraken tussen erfgenamen. In kleinere of minder formele gevallen konden familieleden zelf een inventaris opstellen, maar dit had minder juridische waarde.
Als één ouder overleed, werd de overgebleven ouder vaak voogd over de kinderen, maar moest deze wel verantwoording afleggen over het beheer van de erfenis. Als beide ouders overleden, werden voogden aangesteld (vaak familieleden of een weesmeester), die verantwoordelijk waren voor het beheer van de nalatenschap totdat de kinderen meerderjarig werden.
Als beide ouders overleden waren, werden voogden aangesteld om de belangen van de weeskinderen te behartigen. De voogden waren verantwoordelijk voor:
- Het beheer van de nalatenschap.
- Het betalen van eventuele schulden.
- Het zorgen dat de kinderen hun erfdeel ontvingen zodra ze meerderjarig werden.
Waar vind je boedelpapieren?
Boedelpapieren vind je in verschillende archieven, maar Open Archieven het Amsterdams Archief heeft een grote collectie online én doorzoekbaar staan. Maar omdat veel archieven intensief bezig zijn met het digitaliseren en indexeren van hun documenten, zullen er steeds meer openbaar komen.
‘Het juiste tijdstip om het karakter van een kind te beïnvloeden is ongeveer honderd jaar vòòr het geboren wordt.’
Voorbeeld van boedelpapieren
In deze PDF zie je de boedelpapieren van mijn oudbetovergrootouders (8 generaties) Cornelis Dannenberg en Johanna Fernee:
boedelpapieren-dannenburg-fernee-yolanda-lippens-yoryBronnen voor onderzoek
Andere bronnen over boedel
Boedelbeschrijvingen Boedelscheidingen Boedel Boedelrekeningen
Hulp nodig?
Lukt het niet? Vraag dan hulp aan de Stamboom Helpdesk.
Lees ook
👉 Bekijk hier mijn online stamboom
Boedelpapieren van weeskinderen zeggen meer dan je denkt
