Wel eens van een zusmoederschap gehoord?
Zusmoederschap is een bijzonder fenomeen dat vooral voorkomt bij zeer jonge moeders, ook wel kindmoeders genoemd.
Een zusmoederschap betekent dat als een jong meisje (kindmoeder) een kind krijgt, haar baby wordt opgenomen in gezin als het kind van de grootmoeder, dus haar moeder. Dit houdt in dat de jonge moeder juridisch gezien de zus is van haar eigen kind.
Hierbij is het wel noodzakelijk dat bij de aangifte van het kind de grootmoeder als moeder wordt aangemerkt, waarbij niemand mag weten dat het niet haar eigen kind is. Want het is namelijk verboden om een baby van een ander aan te geven als een kind van jezelf.
Een goede oplossing
Deze constructie werd vooral in het verleden toegepast als ‘oplossing’ wanneer een tienermeisje ongewenst zwanger raakte. De grootmoeder geeft het kind dan officieel aan als haar eigen kind, waardoor het administratief haar kind wordt.
In het boek “Aan het licht” over tienermoeders, blijkt dat circa een derde van de beschreven gevallen voor deze oplossing hebben gekozen.
Zusmoederschap en familieadoptie
Het is belangrijk om onderscheid te maken tussen zusmoederschap en legale familieadopties. Want bij officiële familieplaatsingen en -adopties worden alle procedures juridisch correct gevolgd en vastgelegd. Deze vormen van opvang vallen niet onder de definitie van zusmoederschap, ook al is de uitkomst vergelijkbaar – namelijk dat het kind binnen de familie blijft.
Een zusmoederschap heeft grote emotionele en psychologische gevolgen voor alle betrokkenen. Het kind groeit op met een verstoorde familiestructuur, waarbij zijn biologische moeder zich moet voordoen als zus. De biologische moeder moet daarbij haar moederrol ontkennen en haar kind als broer of zus behandelen. Ook voor de grootouders, die zich als ouders moeten presenteren, kan dit een zware belasting zijn.
‘Zeg, wil je nog de groeten doen aan je moeder?’
‘Nou, dat ligt een beetje moeilijk, want ik ben eigenlijk een kind van m’n oudste zus. Dus m’n vader is m’n grootvader en ik ben mijn eigen neef, dus laat maar zitten.’
Er is relatief weinig literatuur beschikbaar over zusmoederschap. Naast het genoemde boek “Aan het licht” is er volgens het NIDAA slechts één ander boek bekend dat gebaseerd is op werkelijke ervaringen: “Schwestermutter: Ich bin ein Inzestkind” van Ulrike Dierkes.
Tegenwoordig komt zusmoederschap minder voor door veranderde maatschappelijke opvattingen over ongehuwd moederschap en de betere ondersteuning voor tienermoeders.
Groot leeftijdsverschil in je stamboom?
Ontdek jij in een stamboom een groot leeftijdsverschil tussen een zus en broer/zus? Onderzoek dan eens of er sprake kan zijn van een zusmoederschap. Feitelijk zal je er moeilijk bewijs van kunnen krijgen, maar als er meerdere aanknopingspunten zijn, is het zeker de moeite waard om het als een mogelijkheid te zien.
Meer lezen?
Hulp nodig?
Lukt het niet? Vraag dan hulp aan de Yory Stamboom Helpdesk.
Lees ook
Wel eens van een zusmoederschap gehoord?
