Wat is een attestatie en waarvoor werd het gebruikt?
Misschien heb je tijdens je stamboomonderzoek het woord attestatie voorbij zien komen, waarvoor werd dit eigenlijk gebruikt?
Een attestatie is een getuigschrift, wat nog steeds wordt gebruikt. Als je bij de gemeente om een ‘Attestatie de Vita’ vraagt (niet te verwarren met Vitae), krijg je een document dat je ‘in leven bent’. Het wordt ook een verklaring, getuigenis of bewijs genoemd.
Wanneer was een attestatie nodig?
Maar de herkomst ligt in begin 16e eeuw en voor een iets andere reden, namelijk uit de Hervormde en Gereformeerde kerk. Zodra een lid van een kerken ging verhuizen, wilde de nieuwe kerk een document met de ‘geestelijke staat’ van het nieuwe lid (leden bij een gezin). Bovendien wilde zij weten waarom zij waren verhuisd.
‘Het menselijk gedrag wordt niet bepaald door de omstandigheden die de mensen tegenkomen, maar door de beslissingen die zij zelf nemen.‘
Dit getuigschrift was voor hun het bewijs dat ze bij de hun aangesloten kerk vandaan kwamen. Hiermee konden ze goed opgenomen worden in de nieuwe kerkgenootschap.
De gegevens in een attestatie
Een attestatie bevatte de volgende gegevens (vroeger meer dan nu i.v.m. privacy en doel):
- namen van de betreffende persoon of gezin
- geboortedatum
- doop- en belijdenisdatum (indien aanwezig)
- eventuele kinderen
- reden van verhuizing
- getuigschrift van lidmaatschap
- melding ‘van onbesproken gedrag’
Attestaties werden door Gereformeerde kerken gebruikt, maar de Katholieken hadden communicantenlijsten.
‘Onberispelijk’
De afbeelding hieronder toont de attestatie van Herman Gijsbert Keppel Hesselink (1811-1888). Hij woonde in Warnsveld (GL) en vertrok in 1860 naar Zuid-Afrika. Zijn kerkenraad gaf deze verklaring mee met vermelding van ‘onberispelijk in leer en wandel’. Als je zoiets hebt van je voorouders, is het een prachtig document om in te lijsten!
Belangrijke informatie voor vastlopers
Als je vastloopt bij een persoon, ga dan eens op zoek naar attestaties. Er is nog niet zoveel aanbod, maar misschien heb je geluk. Het geeft namelijk een goed beeld van de verhuizingen, religie en overlijden en andere verrijkende informatie.
Er zijn nog niet veel archieven met attestaties gedigitaliseerd, maar als ze er wel zijn, kun je ze altijd aanvragen bij het archief.
Kortom, een attestatie is een fantastische bron met informatie om vastlopers vlot te trekken. Daarbij geeft het een goed beeld van die voorouder waardoor je hem beter kan leren kennen.
Bronnen voor onderzoek
Hulp nodig?
Kom je er zelf niet uit? Vraag dan om hulp bij de Stamboom Helpdesk.
Lees ook
Wat is een attestatie en waarvoor werd het gebruikt?
