Welke soorten stamboomonderzoek zijn er?
Als je een stamboom wilt gaan uitpluizen, is het goed om eerst te bepalen wat je doel is, omdat er zoveel soorten stamboomonderzoek zijn.
De één noemt het genealogie, de ander stamboomonderzoek, het is allebei hetzelfde. Het is wel zo dat je je stamboomonderzoek vanuit verschillende punten kunt opzetten.
- Welke afstammingslijn ga je volgen?
- Welke persoon is het startpunt van je onderzoek?
- Ga je terug in de tijd, dus doe je onderzoek naar voorouders (ascendenten)?
- Of ga je vanuit het verleden naar het heden, dus doe je onderzoek naar de nakomelingen (descendenten)?
- Op welke achternamen ga je zoeken en hoe breed ga je daarin?
- Heb je aanwijzingen dat je van de elite afstamt en aparte bronnen moet raadplegen?
- Wil je weten of je voorvaders hebben gediend in het leger van Napoleon, of misschien poorter waren?
Bepaal welk soort stamboomonderzoek je wilt gaan doen, gebaseerd op je vraag ‘wat wil ik weten?’. Bepaal ook van tevoren welke beste genealogie software je gaat gebruiken.
– Joseph Krutch
Wat is überhaupt de basis van genealogie?
Bij genealogie is een bepaalde basis die je kunt overdelen in 4 categorieen:
- Familiegeschiedenis
- Legale genealogie
- Officiële genealogie
- Biologische genealogie
- Fenotype, DNA
De soorten stamboomonderzoek
- Kwartierstaat
Richting verleden, de voorouders
Bij het maken van een kwartierstaat begin je altijd bij de ‘kwartierdrager’, de startpersoon, b.v. jij. Vanuit die persoon ga je de ouders, grootouders en betovergrootouders, enz. uitzoeken.
Hou er rekening mee dat bij iedere vader ook een moeder hoort. Anders is er geen kind.
Dit betekent dat je bij iedere generatie een extra lijn krijgt, dus per generatie verdubbelen de namen (en uitzoekwerk). In dit geval zal je veel onderzoek moeten doen naar huwelijksakten, omdat daar beiden worden vermeld. Ik heb mijn stamboom op deze manier opgezet. - Stamreeks (patrilineaire reeks)
Richting verleden, de mannelijke lijn
Bij een stamreeks maak je een overzicht van iemand (= startpersoon) voorouders, alleen in rechte mannelijke lijn. Je krijgt dan de vader, grootvader, overgrootvader, betovergrootvader, oudvader, enz. - Moederreeks (matrilineaire reeks)
Richting verleden, de vrouwelijke lijn
Net als de stamreeks, maar dan alleen de vrouwelijke lijn. Dus de moeder, grootmoeder, overgrootmoeder, betovergrootmoeder, oudmoeder, enz. - Verwantschapsreeks
Verbintenissen met elkaar
Een verwantschapsreeks laat zien hoe bepaalde personen met elkaar verbonden zijn, vooral de gezamenlijke voorouder. Daarbij kan je in kaart brengen wat voor soort neef, nicht, oom of tante van de startpersoon is. Overweeg of je ook aangetrouwde familie wilt meenemen. - Afstammingsreeks
Richting heden, ongeacht geslacht
Bij een afstammingsreeks ga je uit van één persoon, de oudst bekendste voorouder, met al zijn nakomelingen. Vaak is deze oudste voorouder een man, omdat van mannen meer werd geregistreerd dan van vrouwen. - (Naam)Genealogie
Richting heden, mannelijke lijn
Bij een genealogie, dus stamboom, begin je bij de oudste voorvader en daar de afstammelingen van. Van iedere zoon die vader wordt onderzoek je alle gezinnen inclusief dochters met echtgenoten, maar die onderzoek je niet verder. Hou hierbij rekening met naamvariaties. - Parenteel
Richting heden, mannelijke en vrouwelijke lijn
De meest uitgebreide soort stamboomonderzoek, of beter gezegd afstammingsonderzoek. Bij een parenteel start je vanuit de oudste voorvader waarvan je al zijn nakomelingen uitzoekt. Dus alle zoons, dochters en hun kinderen en gezinnen.
Genealogische weetjes
Het is overigens niet zo dat de persoon waar je ‘eindigt’ jouw stamvader of – moeder is. Volgens de officiële benaming is jouw stamvader of -moeder jouw 10e lijns vader of -moeder.
Met ‘stamvader’ of ‘stammoeder’ bedoelen ze de vader of moeder waar je vastloopt, maar dat is feitelijk fout. Want dit kan heel goed je edelgrootvader of -moeder zijn. Leer hier een truc hoe je die benaming kunt onthouden.
Je uitgangspunt voor je stamboomonderzoek heeft ook invloed op je keuze voor welk stamboomdiagram je gaat kiezen. Afhankelijk van welke soorten stamboomonderzoek en welke jij gaat kiezen, zorg er altijd voor dat je document goed archiveert.
Lees ook:
Bekijk het stappenplan voor een goede start.
Overzicht van mijn stamboom, kwartierstaten en verwanten.
Privé columns • Disclaimer • Photocredits • A-Z • Overlijdensregister • Ergernissen • Genealogie woordenboek en software • Gratis checklist • Emigraties
Webinars en Live Overzicht handleidingen Kranten van vroeger| Tip: Zo gebruik je de akte checklist | Je ontvangt maandelijks nieuwe artikelen |
Ik schrijf over dingen waar ik blij van word. Over stamboomonderzoek, voorouders, geschiedenis, en mijn leven. Alles educatief en oplossingsgericht bedoeld. Want ook daar word ik gelukkig van. Mijn privé columns zijn korte waargebeurde verhalen. Maar dan wel met een vleugje drama en gedrenkt in humor. Zo ben ik dan ook wel weer.
