Omgaan met rotte appels in je stamboom

Omgaan met rotte appels in je stamboom

Soms tref ik wel eens tijdens mijn onderzoek ‘rotte appels’ aan die je liever niet in een stamboom hebt staan. Als ik zoiets aantref, overleg ik altijd met de klant of hij de details wil weten, en vervolgens of hij het wil opnemen in het document over hun familiegeschiedenis.

Meer dan rauwe data

Stamboom onderzoek is in dat geval niet altijd prettig. Zo had ik een klant wiens beeld van grootvader ineens erg veranderde. Of een klant die in een soortement identiteitscrisis kwam. Maar ook eentje die direct zei “Die ene appel maakt niet de gehele boom rot”.

Stambomen zijn meer, veel meer, dan rauwe data. En de verhalen achter de data maken het soms emotioneel en complex. Misschien helpen deze tips je verder de rotte appels in je stamboom op te lossen.

Probeer de situatie in de context van de cultuur te plaatsen

Voorbeeld: Een rooms-katholiek meisje dat haar kind ter adoptie afstaat.
In dit geval betreft het over het algemeen geen vrijwillige keuze. Het meisje is geen harde moeder die haar kind achterliet in een weeshuis, maar een slachtoffer van haar religie.

Probeer de situatie in de context van de tijd te plaatsen

Voorbeeld: Een jongeman zit wel drie jaar in de gevangenis.
Rondom 1850 waren de straffen voor wat wij nu zouden zien als kwaadjongensgedrag veel hoger. Het hoeft dus geen zware crimineel te betreffen.

Overweeg hoe gevoelig of emotioneel bepaalde zaken kunnen liggen

Voorbeeld: Een oudoom die een zedendelinquent is.
Zo’n zaak is nog vrij recent. Er kunnen slachtoffers nog in leven zijn. Dit kan veel meer emotie oproepen dan eenzelfde situatie 200 jaar geleden.

Vraag je af in hoeverre je details wilt kennen over een zaak

In feite zijn bijna alle rechtszaken en vonnissen op te zoeken. Soms kom je dingen te weten die je liever niet had willen weten. Vooraf bedenken met welke feiten je wel of niet zou kunnen leven is hierin handig.

Wil je een persoon in ere houden of de waarheid op tafel leggen?

In sommige gevallen kan de waarheid antwoorden geven op lastige familie vraagstukken. Maar soms kan het een beeld van bijvoorbeeld een geliefde opa flink aantasten.

Besef je dat de overledene zichzelf niet meer kan verdedigen

Voorbeeld: Een voorvader is vreemdgegaan en heeft een buitenechtelijk kind.
Wij weten niet hoe de relatie met zijn vrouw was. Soms kunnen motieven zwaarder wegen dan het feit zelf.

Praat erover

Het is niet vreemd dat je emotioneel kunt reageren op heftige gebeurtenissen veroorzaakt door een persoon binnen je familie. Er is niet te ontkomen aan een emotionele binding met je stamboom. Praten helpt om het een plaatsje te geven.

Waak er altijd voor dat je geen eigen interpretaties geeft aan een zaak. Mensen zijn geneigd zaken in te vullen, en vaak wordt het heftiger ingevuld dan de realiteit is! Blijf bij de feiten.

Tot slot

We leven in een tijd waarin er geprobeerd wordt taboes te doorbreken. Dat is een mooie ontwikkeling. Ook binnen stamboom onderzoek. Waar voorheen mensen nog werden “weggebrand” uit de stamboom tekeningen, worden nu hun verhalen verteld. Dat kan mooi en helend zijn. Overweeg om die reden zorgvuldig in de keuze wat je wel of niet verteld over de “rotte appels” in je stamboom.

Hulp nodig?

Lukt het niet? Vraag dan hulp aan de Yory Stamboom Helpdesk.

Lees ook

‘Omgaan met rotte appels in je stamboom’