Leer eenvoudig Latijn voor genealogisch onderzoek

Vooral bij genealogisch onderzoek in de oude DTB boeken, zal je termen in Latijn tegenkomen. Maar je kunt ze ook vinden in oude notariële aktes en andere documenten.

Niet iedereen heeft op school Latijn geleerd (zoals ik). Maar ik heb wel al jaren een Latijn-Nederlands woordenboek in mijn kast staan.

Hierdoor ben ik al redelijk bekend met de Latijnse termen, wat mij meer inzicht geeft in de aktes van mijn voorouders.

Latijnse termen vertalen

Hieronder vind je een lijst met voorbeelden van begrippen en termen in het Latijn die bij genealogisch onderzoek vaak voorkomen.

Je zult zien dat veel termen een mannelijke en vrouwelijke variant hebben. Denk aan filius en filia: dat is zoon en dochter. Of avus en avia, grootvader en grootmoeder.

Er zijn ook stamwoorden met variaties zoals infant. Dit heeft altijd te maken met een kind, kleinkind of van het kind.

Deze lijst is een selectie van de meest gebruikte woorden in het Latijn bij genealogisch onderzoek.

Als je meer wilt weten, bezoek dan de vertaalwebsites onderaan deze pagina.

‘Voor mij is Latijn geen dode taal maar een onsterfelijke taal.’
– Luciano de Crescenzo, Italiaans schrijver, acteur en regisseur (1928-2019)

A-B

Latijn	Betekenis
adolecens	jongeman, jongedochter, jongehuwde man, vrouw
alias	anders gezegd, genoemd, geheten
ambo	beiden
anno Domini	in het jaar des Heren
annus	jaar
ante	voor, vroeger
avunculus	oom van moederszijde
avus/avia	grootvader, grootmoeder
baptisatus (a)	gedoopt

Tip: Passagierslijsten van de Holland Amerika Lijn

C

Latijn	Betekenis
circa	ongeveer
coelebs	ongehuwd, vrijgezel
confirmatie	gevormden (belijdenis)
coniugis	van de echtgenoot
coniuges	de echtgenoten, gehuwden
coniunx	de echtgeno(o)t(e)
consanguineus	(bloed-)verwant
copulatio(s)	(kerkelijke) huwelijksvoltrekking
cum	met

Tip: Stap in een schilderij uit de Gouden Eeuw

D

Latijn	Betekenis
decem/decimus/o	tien/tiende
decimononius/o	negentiende
decimoquartus/o	veertiende
decimotertius/o	dertiende
defunctus	overleden, gestorven
denuntiare	(huwelijksgeboden) afkondigen
derelicta	weduwe
desponsare	verloven, uithuwen
dictus	gezegd, geheten, genoemd
dies	dag
discessus	dood (gegaan), weggaan, scheiden
dominus	heer
dum viveret	tijdens zijn leven, toen hij leefde
duo	twee

Tip: Laat je inspireren door de Akte Inspirator

E-F-G

Latijn	Betekenis
ecclesia	kerk
eodem die	op dezelfde dag
eorundum	van dezelfde ouders
ex(e)	uit
extraneus	vreemdeling
extrema unctio	Heilig Oliesel
extremis munitus	van de laatste sacramenten voorzien
filius/filia	zoon/dochter
filii	van de zoon
frater	broeder
gemelli	mannelijke tweelingen
gemini (geminae)	tweelingen

Tip: De grootste ergernissen bij stamboomonderzoek

H-I-L

Latijn	Betekenis
habitans	inwoner, inwonend
hodie	vandaag
hora	uur
illegitimus	onwettig
in facie ecclesiae	ten overstaan van de kerk
in loco	in de plaats
incerti partis	waarvan de vader onzeker is
incola	inwoner
infans	kind, kleinkind
infantis	van het kind
infantes	kinderen
legi(timus/tima)	wettig echtgenoot, kind, rechtmatig
loco	in plaats van

Tip: Zo kan je oude foto’s dateren voor je stamboom

M-N-O

Latijn	Betekenis
magister	meester, meerdere
maritus(a)	echtgeno(o)t(e)
mater	moeder
matertera	tante van moederszijde
matricularius	koster
matrimonium contrahunt	zij sluiten een huwelijk
mensis	maand
miles(itis)	soldaat
mortuus	gestorven
natus	geboren
nonus/nono	negen, negende
obierunt	zijn overleden
obiit	hij/zij overleed
obstetrix	vroedvrouw
octavo/octavus	acht, achtste
ortus	afkomstig

Tip: Vragenlijst voor het familie interview

P

Latijn	Betekenis
pagus	dorp
parentes	ouders
partus	pas geboren kind, bevalling
pater	vader
patrinus(ina)	peter, meter
patris	van de vader
patrinis	van de peter
patruus	oom van vaderszijde
post	na
primo	eerste
privigna	stiefdochter
privignus	stiefzoon
pro	voor
proclamatio	afkondiging van het voorgenomen huwelijk
proles naturalis	natuurlijk kind
proles spuria	onwettig kind, bastaard
prae	voor
pridie	gisteren, daags tevoren
primus	eerste, voorste
proles	kinderen
puer	jongen

Tip: Zo kan je een stamboom diagram maken

Q-S

Latijn	Betekenis
quattuor/quartus	vier/vierde
quartus/decimus	veertiende
quondam	eens, vroeger
quinque/quintus(o)	vijf/vijfde
quintus decimus	vijftiende
secundo	tweede
sepultus	begraven
septem/septimus(o)	zeven/zevende
septimus decimus	zeventiende
sex, sexto, sextus	zes/zesde
sextus decimus	zestiende
sexus	geslacht
sine sacramentis	zonder sacramenten
solvit	heeft betaald
soror	zuster
sororius	zwager, van de zuster, zwagerman
sponsus (a)	aanstaande bruidegom, verloofde
spurius	onecht, bastaard
sub	onder, omstreeks
susc.(eptor)	doopheffer

Tip: Smullen van oude filmbeelden van Amsterdam

T-U-V

Latijn	Betekenis
tres/tertio/tertius	drie/derde
testes	getuigen
tricesima	dertig
tricesima prima	eenendertig
undecimus(o)	elf
unus	een
ut supra	als hierboven (staat beschreven)
uxor	echtgeno(o)t(e)
vero	waarachtig
verso	op de achterkant van het blad
vidua (uus)	weduwe, weduwnaar
vicesimus	twintigste
viginti	twintig
vir	man
virgo	maagd, ongetrouwde vrouw, non

Latijn bij genealogisch onderzoek

Staat jouw gezochte woord hier niet bij? Bezoek deze websites om de vertaling te vinden.

Verder…

Personen zoeken in de hofhouding van het Koningshuis
Is een beeldbank nuttig bij stamboomonderzoek?
Wat is kwartierherhaling en kwartierverlies?
Wat is precies een GEDCOM bestand?

Duik in je verleden, Telegraaf over stamboomonderzoek
Hulp bij stamboomonderzoek is nabij!
Wat heb je aan de Genealogie Werkbalk?
Zo doe je stamboomonderzoek stap voor stap

‘Uitleg van Latijn bij genealogisch onderzoek’

Genealogie Online Woordenboek Woordenboek (bron Willebroek) Latijnse lijst BHIC Vertaalhulp NGV Hulp op het Stamboomforum

Tip: Overzicht kwartierstaten van Yolanda Lippens

Overzicht handleidingen Kranten van vroeger

Je kunt mij contacten op Facebook | Twitter | Pinterest | Contactformulier

Tip: Zo gebruik je de akte checklist

Je ontvangt maandelijks nieuwe artikelen

Yolanda Lippens

Ik schrijf over dingen waar ik blij van word. Over stamboomonderzoek, voorouders, geschiedenis, en mijn leven. Alles educatief en oplossingsgericht bedoeld. Want ook daar word ik gelukkig van. Mijn privé columns zijn korte waargebeurde verhalen. Maar dan wel met een vleugje drama en gedrenkt in humor. Zo ben ik dan ook wel weer.

www.yory.nl