Wie was de vader van het illegitieme kind?

Wie was de vader van het illegitieme kind?

Sommige onderzoekers stuiten er vaker op dan andere, maar waarschijnlijk zijn we allemaal wel eens een buitenechtelijk kind – met de welbekende onbekende vader – tijdens ons onderzoek tegengekomen. In mijn geval was dat een voorouder in mannelijke lijn, Arnoldus van Lieshout, die in 1831 geboren werd zonder vader in beeld.

Het lijkt misschien onmogelijk, maar toch zijn er manieren om te achterhalen wie de vader van een buitenechtelijk kind was of om daar in ieder geval dicht bij in de buurt te komen. In dit artikel zet ik een aantal manieren om daar achter te komen ter inspiratie voor je uiteen.

De overlevering

In sommige gevallen was het al binnen de familie bekend hoe de naam van de onbekende vader luidde of weet men in welke hoek de vader moet worden gezocht. Overigens betekent dat vanzelfsprekend niet dat je dit voor waar kan aannemen, maar dat je dit moet onderbouwen door aanvullend onderzoek, waar ik hierna nog op in ga.

Zo ging in mijn eigen familie het verhaal dat mijn betovergrootmoeder voor haar huwelijk dienstmeid bij de familie Kusters was en dat zij daar door de vader of een van de zoons is bezwangerd. De vader van de halfbroer van mijn overgrootmoeder was dus een andere dan die van mijn overgrootmoeder die wél binnen het huwelijk werd geboren.

Het is in ieder geval belangrijk om niet van de aanname uit te gaan, dat de huwelijkspartner van de moeder ook de vader is van het zogeheten “voorkind” van de moeder, het kind dat voor haar huwelijk is geboren en waarvan geen vader bekend is. In diverse gevallen is daar namelijk géén sprake van.

Het archief in

Een andere mogelijk om de onbekende vader te achterhalen, is een duik in de archieven. Met name kerkelijke archieven kunnen behulpzaam zijn. Zo noteerde de pastoor of dominee soms in het doopboek, bijvoorbeeld op een apart blad, of misschien in een apart register, wie de vaders waren van de buitenechtelijke kinderen.

In het geval van mijn voorouder Arnoldus van Lieshout was daar inderdaad sprake van. Achterin twee doopboeken van de parochie Heike in Tilburg stond genoteerd “25 Januarii, ut mater ait Cornelii Vermeer”. Een zekere Cornelis Vermeer was dus – volgens de moeder – de vader van mijn Arnoldus van Lieshout

DNA-onderzoek

Ook kan je een beroep doen op DNA-onderzoek. Laat daarbij het televisieprogramma “De Reis Van Je Genen” een inspiratiebron zijn, waarin familiedetective Els Leijs samen met Caroline Tensen aan de hand van DNA- en stamboomonderzoek mensen helpt hun onbekende vader (en in sommige gevallen ouders) op te sporen.

Door het doen van een autosomale DNA-test kan je namelijk jouw DNA met dat van andere mensen in een DNA-databank vergelijken. Zegt de databank dat er een match is, maar zijn er nauwelijks tot geen overeenkomende namen in jullie families? Dan kan dat een indicatie zijn dat je toch verwant bent, via die ene onbekende voorvader.

Bovendien zou je die verwantschapshypothese in sommige gevallen nog kunnen staven door middel van een Y-DNA- of mtDNA-test. In mijn geval zou het bijvoorbeeld de moeite kunnen zijn om een nazaat in mannelijke lijn van genoemde Cornelis Vermeer op te sporen en onze Y-DNA-profielen met elkaar te vergelijken.

Subtiele hints

Last but not least: ook kleine aanwijzingen kunnen interessant zijn. Een mooi voorbeeld daarvan is de naamgeving van kinderen. Soms gaf de moeder hen de naam van de biologische vader, in voorkomende gevallen weliswaar de vrouwelijke variant van de naam van de vader, om de vader wellicht te motiveren het kind alsnog te erkennen.

In mijn familie heb ik ook wel eens zo’n aanwijzing gevonden. Een zus van mijn overgrootvader beviel in 1914 namelijk van een buitenechtelijke dochter, zonder dat een vader in beeld was. Haar dochter kreeg de naam “Augusta”, een naam die aan die kant van de familie eigenlijk (bijna) niet voorkomt. Was de vader een Augustinus?

Meer lezen of zien?

Hulp nodig?

Lukt het niet? Vraag dan hulp aan de Stamboom Helpdesk.

Lees ook

Wie was de vader van het illegitieme kind?