Waarom zou je nog een archief bezoeken?
De grootste ergernissen bij stamboomonderzoek
Stamboomonderzoek is een fantastische hobby, maar er zijn ook een hoop ergernissen!
Nu weet ik inmiddels hoe ik e.e.a. moet oplossen en mee om te gaan, maar misschien herken je deze irritaties als je met stamboomonderzoek bezig bent?
Bij iedere ergernis geef ik een tip – misschien heb je er iets aan.
Vastlopers
De meest bekende en grootste irritatie is toch wel een vastloper.
Een persoon waar je niets meer van kunt vinden, dus geen idee heeft waar die vandaan komt. Zelfs ik heb nog een lijstje!
Wellicht dat mijn artikel hierover je kan helpen, maar je ontkomt er niet aan, dus moet je er vaak mee leren leven.
Aktes die je niet kan vinden
Je weet dat de persoon bestaat, waar hij woont en de leeftijd is. Maar wat je ook onderzoekt, je kunt de akte of document niet vinden. Dat kan zeer frustrerend zijn.
Misschien is er sprake van emigratie of gevangenschap? In dit artikel geef ik tips, maar soms is dit ook een kwestie van accepteren.
Verloren archieven
Nederland heeft vele rampen gekend, waarbij dorpen volledig zijn verdwenen. Of denk aan de watersnoodramp in Zeeland, waarbij veel archieven verloren zijn gegaan. Helaas is dit zoals het is.
‘Mensen die denken dat ze alles weten zijn een grote ergernis voor degenen die wel alles weten.’
– Isaac Asimov, Amerikaans auteur en scheikundige (1920-1992)
Nog niet toegankelijke archieven
Hierbij hebben we te maken met ‘een kwestie van tijd’. Inmiddels is er al ontzettend veel informatie online te vinden, maar nog lang niet alles. Je kunt altijd fysiek naar een archief gaan, en daar de stukken opvragen (bel eerst van tevoren).
Je kunt ook als vrijwilliger meehelpen met het transcriberen van archiefstukken, zoals bij de Amsterdamse Doodsoorzaken.
Uploaden van Gedcom lukt niet
Ik ben een groot voorstander van het online delen van stamboomgegevens, mits deze correct zijn. Het exporteren van een Gedcom bestand uit je softwarepakket is de eerste stap. De volgende stap is om dit bestand te uploaden bij de online database, b.v. Genealogie Online.
In principe is dit niet zo moeilijk, maar je kunt wel tegen dingen aanlopen. Op het Stamboomforum kun je je vragen hierover stellen. Natuurlijk is contact opnemen met de softwaremaker ook een idee.
Geen overzicht van documenten of stamboom
Veel mensen die ik begeleid hebben vaak één probleem gemeen: ze hebben totaal geen overzicht van hun verzameling aktes en gegevens. Zodra ik ze leer hoe ze dat het beste kunnen doen, komt er al snel een opluchting. Ze hadden een irritatie zonder te weten wat het was!
Puinzooi van anderen
Hoewel je dankbaar moet zijn voor gegevens die je van familieleden krijgt aangeleverd die zij hebben uitgezocht, kan je te maken krijgen met een grote puinzooi.
Hoe goed ze het ook bedoelen, aannames worden snel gemaakt en als feit genoteerd, en zo doorgegeven. Zorg dus dat je van die puinzooi pareltjes maakt door alles met aktes te staven.
Updates van Softwaremakers
Zelf gebruik ik de Family Tree Builder van My Heritage. Dit is software op mijn pc waarbij ik handmatig synchroniseer met mijn online account. De software wordt regelmatig geupdate (dat is goed), maar hiermee komen ook wel eens nieuwe bugs bij. En daar word ik pislink van.
Het is wel eens voorgekomen dat ik terug ga naar een vorige versie (ik bewaar alle exe files). En natuurlijk neem ik contact op met de support afdeling om de bug te melden. Bij een volgende update worden die bugs dan weer hersteld. Met de hoop dat er niet weer nieuwe bugs komen.
Privé situaties openbaar maken
Een van de meest voorkomende ergernissen bij stamboomonderzoek: Het kan zomaar gebeuren dat je gevoelige informatie vindt over je familie en voorouders. Een opa die fout was in de oorlog, misbruik, criminelen, incest. Informatie publiceren over levende personen zonder hun toestemming, is volgende de wet verboden. Maar het gebeurt toch.
Daarbij kan informatie over de eerste lijn (ouders) ook al zeer gevoelig zijn. Neem contact op met de persoon die verantwoordelijk is voor de plaatsing. Idem voor foto’s.
Foute gegevens in de archieven
Niet alleen in de (handmatige) stambomen, maar ook in de officiële archieven kunnen fouten staan. Deze zijn ooit door mensen handen getranscribeerd. Dit komt niet vaak voor, maar kan wel.
Neem direct contact op met het archief. Vaak staat er bij de akte een link waar je een fout kan melden, of een opmerking kan laten toevoegen.
Afstammen van Karel de Grote
Ik ben supertrots op mijn voorouders, maar er is nog een overtreffende trap. En dat zijn de mensen die beweren dat ze een nazaat zijn van Karel de Grote. Of gerelateerd zijn aan het Britse Koningshuis.
Natuurlijk is dit mogelijk. Maar allereerst zit Karel de Grote 40 (!) generaties boven je, dus je DNA connectie is dan allang ‘uitgedund’. Als de connectie überhaupt betrouwbaar is.
Van personen uit de 30e-40e generatie zitten maar liefst miljoenen voorouders op dezelfde lijn! Deze informatie is pas leuk als er maar 3-5 lijnen tussen zitten.
Betbetbet en overoverover
Een van mijn grootste ergernissen bij stamboomonderzoek, is dat de generaties van onze voorouders genoemd worden als betbetbet en overoverover. Dat is namelijk niet correct! Als je je voorouders goed wilt benoemen, volg dan de OSSEE truc die ik heb bedacht.
Alleen de vaderskant uitzoeken
Je bent een kind van 2 ouders, dus als je je afkomst wilt onderzoeken, moet je ook je moederskant onderzoeken (als je de basisgegevens hebt).
Het uitzoeken van mijn beide kanten heeft mij ontzettend veel inzicht gegeven. Bovendien heb ik veel over mezelf geleerd. Ik wil je dus hiertoe aansporen, (zeker) ook als je relatie met die ouder niet goed is.
Aktes zijn niet te lezen
Een van de meest voorkomende ergernissen bij stamboomonderzoek. Des te meer je terug gaat in de tijd, des te moeilijker wordt het lezen van de handschriften. Tenzij je een pastoor treft met een prachtig handschrift, maar dat is mazzel hebben.
Gelukkig is er snel hulp te vinden voor dit probleem. Oude handschriften heet namelijk ‘Paleografie‘ en daar zijn vrijwillige experts voor te vinden.
Het onderbuik gevoel knaagt
Ondanks dat we met feiten bezig zijn, moeten we ons buikgevoel absoluut serieus blijven nemen. Aannames doen mag eigenlijk niet, maar het kan heel nuttig zijn om eens je fantasie los te laten.
Denk aan een vastloper of een situatie wat niet klopt. Je onderbuik kan wel eens gelijk hebben.
Mijn stamboom is gestolen!
Regelmatig hoor ik dat mensen boos zijn omdat hun stamboom gegevens zonder hun toestemming zijn overgenomen. Dat kan alleen gebeuren als je je stamboom online hebt gepubliceerd.
Vragen is natuurlijk wel netjes, maar met uitzondering van foto’s en familieverhalen, zijn stamboomgegevens niet jouw eigendom. Dus iedereen mag jouw gegevens overtypen en overnemen.
Lees hier meer over de wetgeving. Met foto’s heb je te maken met portretrecht en fotograafrechten.
Conclusie
Iedere hobby zal zijn ergernissen hebben, zo ook bij stamboomonderzoek. Ik hoop dat je je in deze irritaties herkent, en de ‘oplossingen’ hiervoor kunt aannemen. Zo wordt deze boeiende hobby alleen maar nóg leuker!
Verder…
Zoeken naar
Zeeuwen Bronnen Tijdgenoten Oude kranten Begraafplaatsen Boeven Leger van Napoleon Poorterboeken Gildeboeken Oude telefoongidsen Veenkolonieen‘De grootste ergernissen bij stamboomonderzoek’
Heb je opmerkingen over dit artikel? Reageer dan op Facebook | Twitter | Pinterest | Contactformulier| Je ontvangt maandelijks nieuwe artikelen | Tip: Zo gebruik je de akte checklist |
Ik schrijf over dingen waar ik blij van word. Over stamboomonderzoek, voorouders, geschiedenis, en mijn leven. Alles educatief en oplossingsgericht bedoeld. Want ook daar word ik gelukkig van. Mijn privé columns zijn korte waargebeurde verhalen. Maar dan wel met een vleugje drama en gedrenkt in humor. Zo ben ik dan ook wel weer.
Volg Yory op Facebook
Ga direct op zoek naar je voorouders
