Eenvoudig Latijn leren voor genealogisch onderzoek

handleiding

Eenvoudig Latijn leren voor genealogisch onderzoek
Bron: Pixabay

Eenvoudig Latijn leren voor genealogisch onderzoek

Vooral bij genealogisch onderzoek in de oude DTB boeken, zul je termen in Latijn tegenkomen. Maar je kunt ze ook vinden in oude notariële aktes en andere documenten.

Niet iedereen heeft op school Latijn geleerd (zoals ik). Maar ik heb wel al jaren een Latijn-Nederlands woordenboek in mijn kast staan. Hierdoor ben ik al redelijk bekend met de Latijnse termen, wat mij meer inzicht geeft in de aktes van mijn voorouders.

Latijnse termen vertalen

Hieronder vind je een lijst met voorbeelden van begrippen en termen in het Latijn die bij genealogisch onderzoek vaak voorkomen.

Je zult zien dat veel termen een mannelijke en vrouwelijke variant hebben. Denk aan filius en filia: dat is zoon en dochter. Of avus en avia, grootvader en grootmoeder. Er zijn ook stamwoorden met variaties, zoals infant. Dit heeft altijd te maken met een kind of kleinkind.

Deze lijst is een selectie van de meest gebruikte woorden in het Latijn bij genealogisch onderzoek. Als je meer wilt weten, bezoek dan de vertaalwebsites onderaan deze pagina.

Voor mij is Latijn geen dode taal maar een onsterfelijke taal.’
Luciano de Crescenzo, Italiaans schrijver, acteur en regisseur (1928-2019)’


A-B

LatijnBetekenis
adolecensjongeman, jongedochter, jongehuwde man, vrouw
aliasanders gezegd, genoemd, geheten
ambobeiden
anno Dominiin het jaar des Here
annusjaar
antevoor, vroeger
avunculusoom van moederszijde
avus/aviagrootvader, grootmoeder
baptisatus (a)gedoopt

C

LatijnBetekenis
circaongeveer
coelebsongehuwd, vrijgezel
confirmatiegevormden (belijdenis)
coniugisvan de echtgenoot
coniugesde echtgenoten, gehuwden
coniunxde echtgeno(o)t(e)
consanguineus(bloed-)verwant
copulatio(s)(kerkelijke) huwelijksvoltrekking
cummet

D

LatijnBetekenis
decem/decimus/otien/tiende
decimononius/onegentiende
decimoquartus/oveertiende
decimotertius/odertiende
defunctusoverleden, gestorven
denuntiare(huwelijksgeboden) afkondigen
derelictaweduwe
desponsareverloven, uithuwen
dictusgezegd, geheten, genoemd
diesdag
discessusdood (gegaan), weggaan, scheiden
dominusHeer
dum viverettijdens zijn leven, toen hij leefde
duotwee

E-F-G

LatijnBetekenis
ecclesiakerk
eodem dieop dezelfde dag
eorundumvan dezelfde ouders
ex(e)uit
extraneusvreemdeling
extrema unctioHeilig Oliesel
extremis munitusvan de laatste sacramenten voorzien
filius/filiazoon/dochter
filiivan de zoon
fraterbroeder
gemellimannelijke tweelingen
gemini (geminae)tweelingen

H-I-L

LatijnBetekenis
habitansinwoner, inwonend
hodievandaag
horauur
illegitimusonwettig
in facie ecclesiaeten overstaan van de kerk
in locoin de plaats
incerti partiswaarvan de vader onzeker is
incolainwoner
infanskind, kleinkind
infantisvan het kind
infanteskinderen
legi(timus/tima)wettig echtgenoot, kind, rechtmatig
locoin plaats van

M-N-O

LatijnBetekenis
magistermeester, meerdere
maritus(a)echtgeno(o)t(e)
matermoeder
materteratante van moederszijde
matriculariuskoster
matrimonium contrahuntzij sluiten een huwelijk
mensismaand
miles(itis)soldaat
mortuusgestorven
natusgeboren
nonus/nononegen, negende
obieruntzijn overleden
obiithij/zij overleed
obstetrixvroedvrouw
octavo/octavusacht, achtste
ortusafkomstig

P

LatijnBetekenis
pagusdorp
parentesouders
partuspas geboren kind, bevalling
patervader
patrinus(ina)peter, meter
patrisvan de vader
patrinisvan de peter
patruusoom van vaderszijde
postna
primoeerste
privignastiefdochter
privignusstiefzoon
provoor
proclamatioafkondiging van het voorgenomen huwelijk
proles naturalisnatuurlijk kind
proles spuriaonwettig kind, bastaard
praevoor
pridiegisteren, daags tevoren
primuseerste, voorste
proleskinderen
puerjongen

Q-S

LatijnBetekenis
quattuor/quartusvier/vierde
quartus/decimusveertiende
quondameens, vroeger
quinque/quintus(o)vijf/vijfde
quintus decimusvijftiende
secundotweede
sepultusbegraven
septem/septimus(o)zeven/zevende
septimus decimuszeventiende
sex, sexto, sextuszes/zesde
sextus decimuszestiende
sexusgeslacht
sine sacramentiszonder sacramenten
solvitheeft betaald
sororzuster
sororiuszwager, van de zuster, zwagerman
sponsus (a)aanstaande bruidegom, verloofde
spuriusonecht, bastaard
subonder, omstreeks
susc.(eptor)doopheffer

T-U-V

LatijnBetekenis
tres/tertio/tertiusdrie/derde
testesgetuigen
tricesimadertig
tricesima primaeenendertig
undecimus(o)elf
unuseen
ut supraals hierboven (staat beschreven)
uxorechtgeno(o)t(e)
verowaarachtig
versoop de achterkant van het blad
vidua (uus)weduwe, weduwnaar
vicesimustwintigste
vigintitwintig
virman
virgomaagd, ongetrouwde vrouw, non

Latijn bij genealogisch onderzoek

Staat jouw gezochte woord hier niet bij? Bezoek deze websites om de vertaling te vinden.

Kom je er niet uit?

Hulp nodig? Vraag dan om hulp bij de Stamboom Helpdesk.

Lees ook

Naslagwerk voor vreemde woorden in archieven
TV serie ‘Reis naar je roots’
De achterkleinzoon van de broer van de schoonzus van je oudvader
Hoeveel geld kost een hobby als stamboomonderzoek?
Onderzoek doen in de Oud Rechterlijke Archieven (ORA)
Grootouderdag eindelijk een nieuwe nationale dag

Eenvoudig Latijn leren voor genealogisch onderzoek

Reageer op dit artikel
Opmerkingen over artikel
Schrijf mij in voor de nieuwsbrief (1 x per 3 maanden)
Bezig met versturen

Wil je een donatie doen?
Yory is non-profit, maar de kosten zijn zeker € 600 per jaar. Met donaties kan dit platform blijven bestaan.

Yolanda Lippens donatie