Veelgestelde vragen over stamboomonderzoek

De kans is klein. Veel mensen zeggen dat ze van een koning afstammen of verwant zijn aan een beroemdheid, maar ik betwijfel dat. Het is ook een mythe dat alle West Europeanen van Karel de Grote afstammen. Er waren in die tijd echt genoeg mensen die voor het nageslacht zorgde. Als je wel een lijntje hebt met een koning, controleer dat dan. Er wordt veel onzin verkocht (letterlijk en figuurlijk). Het is wel interessant om eens te kijken wie de tijdgenoten waren van jouw voorouders.

Eh, nee, zo werkt het niet. Je zult zelf je onderzoek moeten doen. Als je mazzel hebt is er al van jouw tak veel uitgezocht. Je kunt zomaar een neef, nicht, oom of tante hebben die jullie gezamenlijke voorouders al in kaart heeft gebracht. Als je een beroemdheid bent kan je wel vragen of de TV-serie ‘Verborgen Verleden’ bereid is om jouw stamboom uit te zoeken.

Dankzij het BevolkingsRegister kan je snel teruggaan tot begin 19e eeuw. Voor die tijd met je gaan spitten in de DTB boeken (Doop, Trouw, Begraaf). Persoonlijk ben ik met mijn Lippens-lijn tot ca. 1560 gekomen, dankzij de indexering van de Belgische parochieboeken.

Ik waarschuw je alvast: stamboomonderzoek is een verslaving, en er zullen altijd vragen open blijven staan. Toch doen de meeste genealogen hun onderzoek in de winter, maar de echte die-hards gaan ook in de zomer door. Als je per week een paar uurtjes eraan besteed kom je al een heel eind.

Breng alles in kaart van jouw gezin, daarna je ouders en hun ouders. Begin direct goed, start met goede genealogie software. Zorg dat je al direct alles goed documenteert en bijhoudt. Met de juiste bronnen zal je een vliegende start maken. Check deze lijst als je bepaalde aktes niet kan vinden. Beslis ook wat voor soort stamboomonderzoek je wilt gaan doen. Verdiep je in de vernoemingsregels voor kinderen.

Deze vraag is vaak de basis voor een stamboomonderzoek. Je familienaam is interessant om te onderzoeken, maar vergeet ook je moeder daarbij niet. Lees deze artikelen voor tips om de herkomst van je achternaam te onderzoeken.
– Wat is de herkomst van mijn achternaam?
– Herkomst van de achternaam Lippens
– Herkomst van de achternaam van Eunen, Unen, Oene

Veel staat online en veel is samengevoegd in all-in-one databases. Kijk eens bij deze bronnen, een goed startpunt. Maak bookmarks (favorieten) in je browser zodat je er steeds snel naartoe kunt gaan. Een vaak onderschatte bron is de ‘simpele’ huwelijksakte die pareltjes kan bevinden. Realiseer je je dat er veel bronnen zijn waarin je kan verdwalen, zoals b.v. de kentekenregistraties.

In principe niets. Maar je kunt ook genealogie software kopen, lid worden van websites, of abonnementen nemen. Ik ben wel een voorstander van betaalde diensten, omdat deze veel voordelen bieden. Alles bij elkaar praat je over hooguit 200 euro per jaar. Als je je stamboom professioneel wilt laten onderzoeken, dan betaal je voor het werk van de genealoog.

Dat is even oppassen. In principe wel, mits het online staat en het overleden personen betreft. Diegene die het online zet geeft toestemming dat het gepubliceerd en gedeeld wordt. Maar pas op met foto’s en familieverhalen. Vraag hier altijd toestemming voor aan de betreffende stamboomhouder. Ook moet je oppassen dat je geen foute gegevens overneemt als waarheid. Dit is één van de grootste valkuilen bij stamboomonderzoek. Controleer alles en verzamel het bewijs.

Dat is helemaal oppassen! Levende mensen hebben hun privacy- en portretrecht. Als je nog levende mensen opneemt in je stamboom, vraag altijd hun toestemming voor het publiceren van hun persoonlijke gegevens. Als zij dit niet willen kan je juridisch een probleem hebben. Je mag dus niet maar gegevens overnemen. Gelukkig heeft genealogie software een privacy filter, waarbij gegevens van nog levende mensen wordt afgeschermd. Maar dan nog kunnen ‘leden’ van die stamboom nog steeds alles zien. Oppassen dus.

Daarvoor is deze kennissite Yory opgericht! Er zijn tientallen oorzaken die je één voor één af zou kunnen vinken. Zie hiervoor dit artikel, maar lees ook de rest van deze site om op ideeën te komen zodat je je onderzoek weer kunt vlottrekken.

In het kader van privacy zijn persoonsgegevens pas na jaren op te vragen:
Overlijdenakte – na 50 jaar na overlijden
Huwelijksakte – na 75 jaar
Geboorteakte – na 100 jaar

Er zijn genoeg speciale bronnen om geëmigreerde familie te traceren. Verhalen en vermoedens van familie kunnen een goede hint zijn om in een regio te zoeken. Als je vastloopt bij een plaats, kijk dan eens of het een verdwenen dorp betreft.

Dat is helaas een feit bij genealogie. Dat komt vooral door het copy/paste copy/paste. Fouten worden zonder controle overgenomen als feit, een groot nadeel van online synchronisaties. Ik doe altijd een poging het te melden bij de stamboomhouder. Als je een fout vindt in een online database kan je dit melden een ‘opmerking achterlaten’, of neem gewoon contact op via de contactpagina. Ze reageren vrijwel altijd.

Stel je zoekt op Morison: Wat dacht je van Morrison, Morisson, Marison, Meurison of Murison? Vroeger ging alles op gehoor (fonetisch) en was er geen controlesysteem. Probeer alle variaties te bedenken en maak in zoeksystemen gebruik van jokertekens als ? of *.naamvariaties.

Voor de tijd van het bevolkingsregister wordt het lastiger, maar niet onmogelijk. Dankzij het Concilie van Trente (1545) moest iedere kerk een doop, trouw en begrafenissen in hun kerkboeken registreren, de DTB boeken. Er werden gelukkig vaak jaarindexen gemaakt. Niet alle boeken zijn überhaupt bewaard gebleven wegens oorlog, rampen en vernielingen.

De site FamilySearch is internationaal. Maar als je de taal van het land spreekt, zoek dan eens op landelijke lokale archieven. Of maak contact met iemand die daar woont en met genealogie bezig is.

Start direct met goede genealogie software. Zorg dat je aktes op orde zijn, sorteer ze in mappen. Zorg dat je oude foto’s goed benoemd naar de personen en jaartal. Een stamboomdiagram maken kan een oplossing zijn om weer nieuw overzicht te krijgen.

Zorg dat je bewijzen van je aktes hebt. Maak regelmatig een ‘gedcom’ bestand via een ‘export’ uit je genealogie programma. Print mooie kwartierstaten uit.
Zorg voor een goede back-up in de Cloud en op een HD (in een kluis). Zet je stamboom online. Importeer je stamboom (gedcom) op bepaalde genealogie websites om je informatie te delen.
Deel je aktes met familie en mede-zoekers. Vertel er over aan je familie, zeker aan de volgende generatie. Zorg ook dat je een goed overzicht hebt van je verzameling aktes en downloaden deze checklist.

Stel je vraag eens op het Stamboomforum, of stuur hier je hulpvraag in, of huur een professionele genealoog in.